རྒན་མཁའ་འབུམ་ཚང་གི་དཔྱད་རྩོམ་ཞོགས་པའི་སྐྱ་རེངས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ཁོང་གིས་མི་ཚེ་ཡུན་རིང་སློབ་ཁྲིད་ཁྲོད་དུ། སློབ་གྲོགས་ཚོས་ཅུང་ཟད་གོ་དཀའ་བའི་ནང་དོན་སྐོར་ཞིག་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་ཁོ་ན་ཡིན།
ན་ངག་ནི་མ་གཞི་ནས་ཡི་གེའི་སྒྲིག་སྦྱོར་ལས་གྲུབ་པའི་རྩོམ་རིག་གི་སྐད་ཆའི་རོལ་རྩེད་ཙམ་ལགས་པས་ཐ་སྙད་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག་དང་ཚིག་སྦྱོར་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ལ་དང་དོད་ཆེ་རུ་བྱེད་དགོས་པ་ལས།ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གནས་ལུགས་ཀྱི་གསར་བཤད་དག་ནི་སྙན་ངག་གི་སྐབས་སུ་བབས་པའི་འགན་འཁྲི་མ་ཡིན་པར་འ
ཉེ་ལམ་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས《སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ངེས་བཀླག་དཔེ་ཐོ》པར་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས།དེབ་འདིའི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སློབ་ཆེན10ལྷག་གི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ23ཡིས་ཆེད་ལས་སོ་སོའི་དཔེ་ཐོ་འོས་སྦྱོར་གནང་བ་བཀོད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་ཇོ་ནང་གཡུང་དྲུང་
མཁའ་བྱམས་རྒྱལ་གྱིས་འཁྲབ་ཁྲིད་གནང་པའི་གློག་བརྙན་འདིར། ལོ་གཅིག་གི་ཡར་སྔོན་དུ་ཉི་ཧོང་གི་རྒྱལ་ས་ཐའོ་ཁྱེའོ་ནསNHKཡི་ནང་དུ་སྟོན་བཞིན་པར་ཐེངས་གཅིག་བལྟས་མྱོང་ཞིང་དེ་དུས་ས་མཐའ་ན་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ནམ་ཅི་ཡིན་མི་ཤེས་མོད།བལྟས་བའི་མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་གང་རུང་དུ་ཡིད་ཀྱི་ག་
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི “ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་ཐེངས་བཅུ་གསུམ་པའི” གལ་ཆེའི་པར་སྐྲུན་འཆར་འགོད་ལས་གཞི་དང་རྒྱལ་ཁབ་པར་སྐྲུན་ཐེབས་རྩའི་རོགས་དངུལ་ལས་གཞི《འཛམ་གླིང་ལོ་རྒྱུས་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང》(དེབ1~50)ཞེས་པ་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་ཉེ་ཆར་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།
དེ་རིང་ང་རང་ལས་དབང་གིས་ཁ་ཁར་བཏང་བའི་ཆུང་མ་ལ་ངོ་འཕྲད་ཐེངས་ཤིག་བྱེད་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།དྲང་མོར་བཤད་ན།ངེད་གཉིས་ཕར་དགའ་ཚུར་དགའ་ཡིན་ན་ཡང་ཚེ་གང་མཉམ་དུ་སྡོད་པའི་སྐལ་བ་ཡེ་ནས་མ་བྱུང་།ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།དེ་ལ་བཤད་མི་ཚར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་རིང་མོ་རིང་མོ་ཞིག་ཡོད་མོད།
དྲོད་འཇམ་གྱི་དཔྱིད་རླུང་དལ་བ་དལ་བུར་ལྡང་བྱུང་། ཆུ་དཀར་རྫོང་གི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གསེར་གཞུང་རྩྭ་ཐང་དུ་མེ་ཏོག་སེར་ཆེན་ནི་ཉི་འོད་ཀྱི་ཟེར་མ་ས་ལ་བཀྲམ་པ་ལྟར་འཚེར་བའི་གཞུང་འབྱམས་སུ། ན་གཞོན་སྙན་ངག་པ་གངས་བུས《ཕུགས་བསམ་ལགས། ང་ཡི་རླུང་གི་གཤོག་པ》ཞེས་པའི་སྙན་ངག་དེ་གྱེར་བའི་
དེ་ལྟར་སྐད་ཅོར་རྒྱག་མཁན“འཇིག་རྟེན་འཕུར་སྐྱོད་པ”སྐོར་ཞིག་འཁབ་བེ་འཁོབ་བེར་ཚུར་བརྒྱུགས་ཡོང་། སྔུན་ན་གཅེར་ཧྲེང་ཞིག་དཀར་ལིང་ལིང་འབྲོ། ཁད་ཉེ་སར་འགྲོ་འོང་བྱེད་མཁན་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་རང་གི་ཁ་ཐུམ་བསྐྱོར་ཏེ་ཕྱོགས་ཕྱོགས་སུ་བྲོས
དེ་རིང་ནི་གོ་ལ་འདིའི་སྤྱི་ལོ4800ལོའི་ཟླ15པའི་ཚེས22ཉིན་རེད། ཕོ་བྲང་སྟོང་དབྱིངས་སྒྱུ་འཕྲུལ་གྱི་ཚལ་ཞེས་པར་རྒྱལ་པོNaཁྲི་ལགས་གློག་ཕྲེང་དྲ་བའི་ཁྲི་འཕང་དུ་ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་འགྱིང་སྟབས་ཀྱིས་བཞུགས་ཤིང་། སྤྱན་ཟུང་གིས་ཕུར་ཚུགས་སུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆེན་མོའི་རྒ
དུས་རབས21པའི་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་དེབ་ཕྲེང་ཁག་དང་པོའི་ནང་གི་རྒན་པད་མ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི《བསླུ་བྲིད》ཞེས་པའི་དེབ་དེ་ཀློག་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་མོའི་གཡས་འགྲམ་དུ་བཞག་ཡོད་པའི་ཀུ་ཤུའི་ཁ་པར་ནག་པོ་དེ་ལས“ཐྲིག་ཐྲིག་ཐྲིག་ཐྲིག”ཅེས་པའི་སྒྲ་གྲག་པ་དང་ལྷན་དུ་སྐད་འཕྲིན་མ
མཉམ་མེད་ཙོང་ཁ་བ་ཆེན་པོ་ཞི་བར་གཤེགས་ནས་ལོ་འཁོར༦༠༢འཁོར་བའི་རྗེས་དྲན་དུ།
དལ་མོར་ཕེབས་དང་། བདག་གི་ལྷ་མོ།ཁྲི་གོང་ཨོ་རྒྱན་ཚེ་རིང་།གཅིགདལ་མོར་ཕེབས་དང་། བདག་གི་ལྷ་མོ།ཁྱེད་ནི་བདག་གི་སེམས་ཁོང་ན་ནམ་ཡང་འཇགས་མཐའ་མེད་པའི།མིད་པའི་ཕྲེང་ན་ཁད་ཀྱིས་མཆོང་ཉེན་ཆེ་ཞིང་།བརྩེ་བས་བརླན་པའི་གློ་སྙིང་བར་གྱི་ན་ཟུག་དྲོན་མོ་དེའམ།གང་ལ་བྲེལ་ཞིང་སྨྲེང་བའ
གསར་འགོད་པ་ལགས། ཉི་མ་ལྟ་བུའི་གསར་འགོད་པ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱིས་ཕྲ་རགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་པ་དེ། སྐྱ་གསལ་གསལ་དུ་བཤམས་པས། མུན་ནང་སྦར་སྙོབས་ཀྱི་ང་ཚོར་བློ་བསྐྱེད་ཀྱི་དྲོད་འཁོལ་དེ་སྦྱིན། ཟླ་བའི་རྗེས་མཚུངས་གསར་འགོད་པ་ལགས། ཁྱེད་ཀྱིས་མཐའ་མེད་པའི་བྱ་དངོས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་ང
ངས་རང་ཉིད་ངོ་ཤེས་པ་ནས་བཟུང་།ལྷ་སའི་ཕོ་བྲང་དཀར་དམར་ཞེས།སྙན་གྲགས་ཀྱི་བ་དན་འཛིན་མའི་ཁྱོན་ན་འབར་ཞིང་།མེས་པོ་སྲོང་བཙན་གྱི་ཐུགས་ཀ་ནས།གསེར་གྱི་ཕོར་བ་བཞིན་ལྷུང་ཡོང་བ་ཞིག་ཨེ་ཡིན་བསམས་མྱོང་།དེ་དུས།ངས་ཟླ་གཟུགས་ཆུ་ལ་ཤར་བར་ཨ་མཚར་སྐྱེས་མ་མྱོང་ཡང་།ལྷ་ས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙ
ལྷོ་བཞུད་ཁུ་བྱུག་སྔོན་མོ།།ལྷོ་མོན་ཕྱོགས་ལ་འཕུར་ན།།ཡུལ་འདིའི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ།།མ་བརྗེད་ཐུགས་སུ་ཟུངས་ཤིག།ཚང་ཚིང་འཁྲིགས་པའི་ནགས་ཀླུང་།།ཤུགས་དྲི་འཐུལ་བའི་བསྟི་གནས།།སྐྱིད་ལ་སྟག་ལུང་གཡང་སྡེ།།གནམ་སྔོན་ཐང་ལ་བཏིང་འདྲ།།དལ་འབབ་རྨ་ཆུ་ལུ་མ།།གཡུ་འབྲུག་དགུང་ནས་འཁྱུག་
གཟུགས་བྱད་ནི་ཕ་མས་གནང་ཞིང་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡིན་པས། ང་ཚོས་དང་ལེན་བྱེད་དགོས། རང་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་བྱད་དེ་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དང་ལེན་བྱེད་མ་ཐུབ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ནང་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་མི་སྐྱིད་པ་འབྱུང་ངེས།
གལ་ཏེ་ང་རང་རི་མོ་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ།ངས་ལྷ་ཡུལ་ལས་ཀྱང་མིག་ལ་མཛེས་ཤིང་ཀླུ་ཡུལ་ལས་ཀྱང་འབྱོར་བས་ཕྱུག་པའི་ཆུང་དུས་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་གླེ་གཞུག་གི་རང་བྱུང་གི་བཀོད་པར་གསོན་ཤུགས་བསྣན་ཏེ་རི་མོར་དབབ་ངེས་ཡིན།
ཁ་བ་བབས་བྱུང་། 2021ལོའི་ཆེས་ཐོག་མའི་ཁ་བ་སྟོན་ཟླ་ཐ་མར་བབས་བྱུང་། ཁ་བ་དེ་ལྟར་བབས་པ་ན། དབྱར་གཞུང་གི་སྤང་ནས་སྐྱིད་ཅིང་། སྟོན་གཞུང་གི་པང་ནས་བྲེལ་བའི་མི་ཚང་མས་ཀྱང་ཁ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་སེམས་ཚོར་སྣ་ཚོགས་རང་སེམས་ཀྱི་མཁའ་དབྱིངས་ན་ཁ་བ་བཞིན་སྟོར་བཞིན་འདུག
ལོ་ཟླ་དང་ཉིན་ཞག་རེ་རེ་འདི་ལྟར་བཞུད་རྗེས། ངས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཨ་མར་སྙིང་ཉེ་བའི་ངང་འོ་ཞིག་བྱ་འདོད། ཆུང་དུས་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་ངའི་ཨ་མས་སེམས་ངལ་དང་དཀའ་ཁག་ཡོད་ཚད་ངེད་ཅག་གི་ཆེད་དུ་བཏང་ཞིང་ངེད་ཅག་གི་ཆེད་དུ་ཟད། ད་ལྟ་ངའི་ཨ་མ་ནི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་ཐེམ་སྐས་བརྒལ་ཟིན་པའི་འབྲོག་པ
ལོ་བཞིའི་ཡུན་དུ་ས་སྒང་རིལ་རིལ་འདིའི་གནས་ག་ཤེད་ཅིག་ཏུ་རྒྱ་ཁྱོན་ཆུང་དུ་བཟུང་བའི་རང་ཁྱིམ་དང་། དེའི་མཐའ་འཁོར་གྱི་རི་ལུང་ཐང་གསུམ་ལ་སོགས་པར་ངའི་ཨ་ཕ་ལགས་ཀྱི་ཞབས་རྗེས་ཕབ་མ་མྱོང་།
དགུན་ཁའི་དུས་འདིར། ཡུས་ཧྲུའུ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ནང་ཆེན་རྫོང་དབུལ་སྐྱོར་ཐོན་ལས་གླིང་དུ། རྨང་གཞི་འདིང་བ་དང་སྒྲིག་ཆས་ནང་འདྲེན་བྱེད་པ་སོགས་ཚ་ཚ་འུར་འུར་གྱི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་འདུག་ལ། ལོ་རེར་ནས་ནག་སྦི་རག་ཏུན5000ཐོན་སྐྱེད་ཐུབ་པའི་ཐོན་སྐྱེད་ལས་གྲྭ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད
ཧྥུའུ་ཧྲན་ལགས་ནི་ཧྲན་ཞི་ཐའེ་ཡོན་གྱི་མི་ཡིན་ལ།མིང་རྒྱལ་རབས་དུས་མཇུག་དང་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དུས་མགོའི་ཡིག་མཁན་དང་རི་མོ་མཁན། སྨན་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་ནི་ཐའེ་ཡོན་ས་ཁུལ་ཙམ་མ་ཟད་ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་དུད་ཁྱིམ་ཡོངས་དང་རྒན་དར་གཞོན་གསུམ་ཀུན་གྱི་ཁྲོད་ངོ་མི་ཤེས་མཁན་མེད་པས།དམངས་ཁྲོད
ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཁའེ་ཡོན་ཁྲི་ལོའི་དུས་སྐབས་སུ། ཝུའུ་ཏའོ་ཙི་ཞེས་པའི་རི་མོ་པ་ཞིག་ཡོད་ལ། ཁོས་བྲིས་པའི་རི་མོར་སུས་ཀྱང་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན། བཤད་རྒྱུན་ལ་ཝུའུ་ཏའོ་ཙི་ཡིས་ལག་རྩལ་ཅུང་ཟད་བསླབ་འདོད་པས་རི་བོ་ཞི་ཧྲན་དུ་ལུའུ་པན་གཉིས་པ་ཞེས་མིང་དུ་གྲགས་པའི་ཤིང་བཟོ་ཞིག་ཡ
ཝང་ཞི་ཀྲི་ནི་ཅིན་ཤར་མའི་དུས་ཀྱི་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་མཁན་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཕ་ཡུལ་ཧྲན་ཏུང་ཡིན། རྗེས་སུ་ཧྲན་ཡུན་ཏེ(དེང་གི་ཀྲེ་ཅང་ཧྲའོ་ཞིན་ཡིན)རུ་གནས་སྤར། ཁོང་ལ“ཡིག་མཁན་གྲགས་ཅན”གྱི་མཚན་སྙན་ཐོབ་ཡོད་ཅིང་།
སྐབས་ཉེར་བཞི་པའི་དགེ་རྒན་དུས་ཆེན་ནི་དམིགས་བསལ་དོན་སྙིང་ལྡན་པའི་དགེ་རྒན་དུས་ཆེན་ཞིག་ཏུ་བསྙད་ཆོག་སྟེ། ཐེངས་དེའི་དགེ་རྒན་དུས་ཆེན་ནི་སི་ཁྲོན་ས་ཡོམ་བྱུང་བའི་ལོ་དེ་ཡིན།
སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་བའི་གོ་རིམ་ཁྲོད་དུ་མིང་མི་ཐོགས་པའི་གསར་བྱུང་བྱ་དངོས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེས་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་མཚོན་བཞིན་ཡོད། གསར་བྱུང་བྱ་དངོས་དེ་དག་མཚོན་བྱེད་དུ་བརྡ་ཆད་གསར་པའང་སྒྱེའུ་ནང་སྙུང་བུ་བཞིན་ཐོན་ཞིང་མིང་བརྡའི་ཆུ་གཏེར་ཀློང་གི་གྲུབ་ཆ་གསར་པ་ཞི
འདིར་དེབ་སྔོན་གྱི་སྒྲིག་གཞིའི་གྲུབ་ཚུལ(体例)ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལས་མངོན་པའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གཞུང་གི་བསམ་བློ་སྐོར་རགས་ཙམ་གླེང་ན། འགོས་ལོ་གཞོན་ནུ་དཔལ་གྱིས་བརྗོད་གཞི་སྐབས་སོ་སོ་རྒྱས་བསྡུས་གང་ལ་དེ་བསྟུན་གྱིས་དབྱེ་འབྱེད་གསལ་པོར་བྱས་ཡོད་ཅིང་།
བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་དེ་དུས་རབས་གོང་མའི“ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པར་ནང་དོན་དང་རྣམ་པ་ཚང་མའི་ཐད་འགྱུར་བ་ཅུང་ཆེ་ཙམ་སོང་ཡོད་པ་དང་།ལོ་རབས་དགུ་བཅུ་པར་ནང་དོན་སྔར་བས་གཏིང་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་རུ་སོང་བའི་ཁར་རྩོམ་ཐབས་གསར་པ་མི་ཉུང་ཙམ་བཀོལ་སྤྱོད་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཐོབ་ཡོད།”
དེ་ཡང་། རྗེ་བླ་མ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར་ཀུན་གྱི་མ་རྩོམ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་མཁས་གྲུབ་རྗེས་མཛད་པའི་༼རྣམ་ཐར་དད་པའི་འཇུག་ངོགས༽ལས། ཡབ་ནི་“ད་ར་ཁ་ཆེ་ཀླུ་འབུམ་དགེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ”ཞེས་དང་“འདིའི་གདུང་རུས་ནི་མལ་ཡིན་ལ། རྗེ་ཉིད་དང་གདུང་ཆོས་གཅིག་པ་ཙམ་དུ་གཏོགས་པ་ལ་མི་ངོ་སྟ
《སྐུ་འབུམ་གདན་རབས་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ》རུ་ཀོའུ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་ནི་སྐུ་འབུམ་དགོན་པའི་ཁྲི་ཐོག་གཉིས་པ་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་སྐུ་གང་དུ་འཁྲུངས་ཤིང་གནས་གང་དུ་བླ་མ་གང་དག་ལས་དམ་ཆོས་གང་དག་གསན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོའི་མཛད་རྣམ་བསྡུས་པ་ཤོག་ལྡེབ་གཉིས་ལྷག་བཞུགས།[6] དེར་བཞེད་ལ
ཁྲི་སེམས་དཔའི་སྙན་ངག་སྨག་རུམ་ཁྲོད་ཀྱི་དེ་དག་ཅེས་པར་གཟིགས་རོགས་ཞུ།
ཁྲི་སེམས་དཔའི་སྙན་ངག་གཤོག་པ་རྨས་མ་ཞེས་པར་གཟིགས་རོགས་ཞུ།
ངའི་ཕ་ཡུལ་ནི་མཚོ་སྔོན་པོའི་བོང་སྟག་ཅེས་པའི་འབྲོག་སྡེ་དེ་ཡིན། ངེད་ཀྱི་ཕ་ལགས་དེ་སྔ་རྫོང་གི་ལས་བྱེད་ཅིག་ཡིན་པས་ང་རང་ཧ་ཅང་ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་ངེད་ཚང་གིས་དུས་ངེས་ཅན་ཞིག་ལ་རྫོང་ནས་འཚོ་བ་རོལ་མྱོང་བ་དྲན་པས་ཨེན་ཙམ་ཟིན་ཡོང་།
ང་ལ་མཚོན་ན་སྙན་ངག་ནི་ངའི་འཚོ་བ་དང་ཆོས་ལུགས་ཡིན།——སྙན་ངག་པ་སྐྱབས་ཆེན་བདེ་གྲོལ་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་པ།
རྩོམ་འདིར་མཛེས་རྟོག་དེང་རབས་རང་བཞིན་གྱི་མཐོང་སྣེ་སྤྱད་དེ་སྒོ་མེ་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་སྒྲུང་རིང«མར་ངོའི་ཟླ་བ»ལས་མངོན་པའི་ཟླ་བའི་མི་སྒེར་གྱི་ཁེར་རྐྱང་དང་དེའི་མཛེས་རྟོག་གི་རིན་ཐང་རགས་ཙམ་གླེང་ཡོད།