ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བ།

༧རྗེ་ཡབ་སྲས་གསུམ་གྱི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས།

ཡོང་ཁུངས། : ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བ།     སྤེལ་དུས། : 2019-05-20
ཡིག་གཟུགས། :ཆུང་། འབྲིང་། ཆེ།

宗喀巴三徒.jpg

རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་བློ་བཟང་གྲགས་པ།

(1357-1419

རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་བློ་བཟང་གྲགས་པ། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་བྱ་སྤྱི་ལོ་1357ལོར་མདོ་སྨད་ཙོང་ཁའི་ཡུལ་དུ་ཡབ་ད་ར་ཁ་ཆེ་ཀླུ་འབུམ་དགེ་དང་། ཡུམ་ཤིང་བཟའ་ཨ་ཆོས་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་གསུམ་པར་ཀརྨ་པ་རོལ་པའི་རྡོ་རྗེ་ལས་དགེ་བསྙེན་བསྒྲུབས། མཚན་ལ་ཀུན་དགའ་སྙིང་པོ་བསྩལ། བདུན་པར་ཆོས་རྗེ་དོན་གྲུབ་རིན་ཆེན་གྱིས་མཁན་པོ་དང་། ཀོའུ་བ་གཞོན་ནུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་མཛད་དེ། དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས། མཚན་ལ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ཞེས་གསོལ། བཅུ་བདུན་པར་དབུས་སུ་བྱོན། རྗེ་རེད་མདའ་བ་སོགས་བཤེས་གཉེན་མང་པོ་བསྟེན། མདོ་སྔགས་རིག་གནས་ཀུན་ལ་བྱང་ཆུབ་པར་སྦྱངས། ཉེར་བཞི་པར་དཀའ་བཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་རིན་ཆེན་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། སོ་དྲུག་པར་འཁོར་དག་པ་རྣམ་བརྒྱད་ལྷན་སྐྱོར་མོ་ལུང་ནས་འོལ་ཁར་ཕེབས། སྒྲུབ་པ་གཙོ་བོ་མཛད། མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་མ་ལུས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་ལམ་ནས་བཟུང་། སོ་བདུན་པར་འོལ་ཁའི་རྫིང་ཕྱིའི་བྱམས་པ་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཞིག་གསོས་གནང། སོ་དགུ་བར་གཉལ་གྱི་ལུང་རར་ཆོས་འཁོར་བསྐོར། ཞེ་བརྒྱད་པར་སྔགས་རིམ་ཆེན་མོ་བརྩམས། ང་གཅིག་པར་གོང་མ་ཡུང་ལོ་རྒྱལ་པོས་འཇའ་ས་དང་། གསེར་ཡིག་ཕྱག་རྟེན་བཅས་དང་བཅས་ཕུལ་ཏེ། ལན་གསུམ་བར་དུ་གདན་དྲངས་ཀྱང་མ་ཕེབས། ང་གཉིས་པར་ལྷ་སར་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྨོན་ལམ་བཙུགས། ང་གསུམ་པར་དགའ་ལྡན་དགོན་པ་བཏབ། ང་དགུ་བར་དགའ་ལྡན་དུ་སྟག་རྩེའི་སྒྲུབ་མཆོད་སྤེལ། མཛད་ཆེན་རྣམ་བཞི་ད་བར་མ་ཉམས་པར་གནས། རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་ཕག་སྤྱི་ལོ་1419ལོར་སྐུ་གཤེགས། སློབ་མ་གྲགས་ཆེ་བ་ནི་རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་། རྗེ་དགེ་འདུན་གྲུབ། འདུལ་འཛིན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན། འཇམ་དབྱངས་ཆོས་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་ལྡན། བྱམས་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ཤཱཀྱ་ཡེ་ཤེས། རྗེ་ཤེས་རབ་སེང་གེ། རྒྱུད་ཆེན་ཀུན་དགའ་དོན་གྲུབ། རྟོགས་ལྡན་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་སོགས་མང། གསུང་རྩོམ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལམ་རིམ་དང་། ལེགས་བཤད་གསེར་ཕྲེང་། རིམ་ལྔ་གསལ་སྒྲོན་སོགས་པོད་བཅོ་བརྒྱད་བཞུགས། དགེ་ལྡན་གྲུབ་མཐའི་སྲོལ་བཏོད་པ་དང་། དགའ་ལྡན་ཁྲི་རབས་དང་པོའང་ཡིན། །

རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན།1364 - 1432)

ཙོང་ཁ་པའི་སློབ་མ་གཙོ་བོ་དཀའ་བཅུ་པ་རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་ནི། གཙང་ཉང་སྟོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་འབྲུག་(1364)ལོར་སྐུ་བལྟམས། གནས་རྙིང་པ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དྲུང་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་། དཀའ་བཞི་པ་རིན་རྡོར་སོགས་སློབ་དཔོན་དུ་བསྟེན་ནས་དམ་ཆོས་མང་དུ་གསན། ས་སྐྱའི་རེད་མདའ་བས་གཙོས་མཁས་ཆེན་དུ་མར་བསྟེན་ནས། མདོ་སྔགས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཀུན་ལ་སྦྱངས་པ་མཐར་ཕྱིན་མཛད། ས་སྐྱ་དང་གསང་ཕུ། རྩེ་ཐང་བཅས་སུ་པོ་ཏི་དཀའ་བ་བཅུའི་གྲྭ་སྐོར་གནང་། རོང་སྟོན་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་དང་། མཁས་ཆེན་གཡག་པ་སོགས་ས་སྐྱའི་མཁས་ཆེན་རྣམས་དང་རྩོད་གླེང་ལེགས་པར་མཛད་དེ་མཁས་པའི་གྲགས་པ་ཐོབ་ཅིང་། དཀའ་བཅུ་པའི་མིང་རྟགས་བླངས། དེ་ནས་མི་རིང་བར་ཙོང་ཁ་པའི་སློབ་མ་གཙོ་བོར་གྱུར། ཁོང་དགུང་ལོ་ང་དྲུག་ཏུ་ཕེབས་པ་ས་ཕག་(1419)ལོར་རྩོང་ཁ་པ་འདས་ནས། ཙོང་ཁ་པའི་ཚབ་ཏུ་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིར་བཞུགས། དེ་ནས་བཟུང་ཁོང་ལ་རྒྱལ་ཚབ་ཅེས་པའི་མིང་ཐོབ། གདན་ས་ལོ་བཅུ་གཅིག་བཞུགས་ཤིང་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་བྱ་བ་ཁོ་ན་མཛད། དེ་ནས་མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་གདན་སར་བཀོད་དེ་ཟུར་བཞུགས་མཛད། དགུང་ལོ་རེ་དགུ་པ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཆུ་བྱི་(1432)ལོའི་ཟླ་བ་ལྔ་པར་རྩེ་པོ་ཏ་ལར་སྐུ་གཤེགས། ཁོང་ནི་ཙོང་ཁ་པ་ལས་ལོ་བདུན་གྱིས་གཞོན་ལ། ཙོང་ཁ་པ་འདས་རྗེས་ལོ་བཅུ་གསུམ་བཞུགས། མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་ནི་ཁོང་ལས་ལོ་ཉེར་གཅིག་གིས་གཞོན་ནོ། །

ཁོང་གི་གསུང་ལ་དབུ་མ་རྩ་བ་ཤེས་རབ་དང་འཇུག་པ་སོགས་དབུ་མའི་རྣམ་བཤད་དང་། ཚད་མའི་སྐོར་གྱི་བཤད་པ། དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་སོགས་གསང་སྔགས་ཀྱི་སྐོར་བཅས་པོ་ཏི་ཀ་པ་ནས་ཉ་པའི་བར་པོད་བརྒྱད་ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་དཔེ་མཛོད་ཁང་དུ་བཞུགས་སོ། །

མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་།1385-1438)

མཉམ་མེད་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་བཤད་པའི་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་མཁས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་གླང་སྤྱི་ལོ1385ལོར་ཡབ་ཀུན་དགའ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བཟང་དང་། ཡུམ་བུ་འདྲེན་རྒྱལ་མོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་གཙང་ལ་སྟོད་ཆུ་འོག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། སྐུ་ན་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཐ་མལ་བའི་སྤྱོད་པ་ལས་རིང་དུ་འདས་ཤིང་། རིག་པའི་གནས་ཀྱི་གཞུང་གང་དང་ཅི་ལ་གསན་བསམ་མཛད་རྒྱུའི་དད་བརྩོན་ཤུགས་ཆེན་པོས་དྲངས་ཏེ་ངམ་རིང་དང་ས་སྐྱ་སོགས་སུ་ཕེབས་ནས་མཁས་ཆེན་མང་པོའི་ཞབས་ལ་གཏུགས་ཏེ་མཁྱེན་རབ་ཀྱི་རྩལ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པས་ཀུན་གྱི་ཡིད་ཕྲོགས་པར་གྱུར། དེ་ནས་མཁས་གྲུབ་སེང་གེ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོའི་དྲུང་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང་། མཚན་ལ་མཁས་གྲུབ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བཟང་པོ་ཞེས་གསོལ། དགུང་ལོ་ཉེར་གཅིག་པ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་བྱ་སྤྱི་ལོ་1405ལོར་རྗེ་བཙུན་རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་མཁན་པོ་དང་། རྗེ་དཔལ་འབྱོར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལས་སློབ། མཉམ་མེད་བློ་གྲོས་མཚུངས་མེད་ཀྱིས་གསང་སྟོད་མཛད་ནས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བཞེས། དགུང་ལོ་ཉེར་གསུམ་པ་མེ་ཕག་སྤྱི་ལོ་1407ལོར་མཉམ་མེད་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་དང་མཇལ། དེ་ནས་དགུང་ལོ་སོ་ལྔ་རིང་ཕལ་ཆེར་བཅར་བཞུགས་ཀྱིས་མཚན་མོ་ཚུན་དབུ་སྔས་སྦྲེལ་ཏེ་མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་གི་གདམས་པ་ཐམས་ཅད་བུམ་པ་གང་བྱོའི་ཚུལ་དུ་མནོས་པས། མཁས་བཙུན་བཟང་གྲུབ་དང་འཆད་རྩོད་རྩོམ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་གཏེར་དུ་གྱུར། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས་ཀྱང་འཕྲིན་ཡིག་ཚིགས་བཅད་མའི་མཇུག་ཏུ། བསྟན་པའི་རྩ་ལག་དམ་པ་སྡོམ་བརྩོན་ཆེན་པོ་བཀའ་བཅུ་བ་དགེ་ལེགས་དཔལ་བ་ཞེས་ཆེད་བསྔགས་མཛད་ཅིང་ནང་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་གཅིག་པུར་གྱུར། གཞན་རྒྱལ་ཚབ་རིན་པོ་ཆེ་དར་མ་རིན་ཆེན་དང་། འདུལ་འཛིན་འཇམ་དཀར་པ་སོགས་ལས་ཟབ་ཆོས་མང་དུ་གསན། དེ་རྗེས་གཙང་ཕྱོགས་སུ་ཕེབས། བདག་པོ་རབ་བརྟན་པ་དང་མཆོད་ཡོན་དུ་འབྲེལ་ནས་རྒྱལ་རྩེ་དཔལ་འཁོར་བདེ་ཆེན་ཆོས་སྡེ་བཏབ་ཅིང་དགེ་ལུགས་ཀྱི་གྲྭ་ཚང་མང་དུ་བཙུགས་ཏེ་འཇམ་མགོན་བསྟན་པའི་སྣང་བྱེད་དམ་པར་བཞེངས། དེ་ནས་རི་བོ་མདངས་ཅན་དུ་བྱོན་ཏེ་ཐུགས་དམ་མཉམ་བཞེས་ལ་བརྩོན་པ་དང་། སྐལ་ལྡན་གྱི་བུ་སློབ་མང་པོར་ཆོས་ཀྱི་བགོ་བཤའ་འགྱེད་པ་དང་། མདོ་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་མང་དུ་རྩོམ་པ་གསུམ་སྦྲེལ་དུ་མཛད། དགུང་ལོ་ཞེ་བདུན་པ་ལྕགས་ཕག་སྤྱི་ལོ་1413ལོར་དགའ་ལྡན་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཏེ་གསེར་ཏོག་ཅོད་པན་འཆང་པའི་མཁས་གྲུབ་རྒྱ་མཚོའི་དབུས་སུ། དཔལ་མཉམ་མེད་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་བཤད་པའི་ཤིང་རྟའི་སྲོལ་ཆེན་པོ་ལེགས་པར་ཕྱེ་ནས། རྗེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་དབུ་སྔགས་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཆ་ཐམས་ཅད་ནས་གངས་ཅན་བོད་ནས་ཤར་རྒྱ་མཚོ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་ཁྱབ་གདལ་དུ་སྤེལ་པའི་ཕྱག་རྗེས་ཁྱད་པར་ཅན་བསྐྲུན། དགུང་ལོ་ང་བཞི་བ་ས་རྟ་སྤྱི་ལོ་1438ལོར་གཟུགས་སྐུའི་བཀོད་པ་བསྡུས་ཏེ་གཤེགས་སོ། །

རྩོམ་སྒྲིག་པ། : ཀླུ་འབུམ་ཚེ་རིང་།