མདུན་ཤོག- ཆེད་སྒྲིག

བོད་དུ་དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར་བྱས་རྗེས་ཀྱི་ལོ་ངོ50།

  ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་དྲ་བ།  2009-03-11 10:28

      
གསང་
འཕྲིན་
ལས་
ཁུངས་
འདིས་
སྔ་
རྗེས་
སུ་
ཁམས་
ཁུལ་
གྱི་
ངོ་
ལོག་
དམག་
དཔུང་
ལ་
མཁའ་
ཐོག་
ནས་
ཐེངས་
30
ལྷག་
ཙམ་
འཕེན་
པ་
དང་
འཕངས་
པའི་
དངོས་
རྫས་
ཏུན་
250
ལྷག་
ཙམ་
ཡོད་
པ་
དེའི་
ནང་
M—1
རིང་
མདའ་
10000
ཙམ་
དང་
མེ་
མདའ་
ཁྲུང་
ཕུང་
ཆང་
སོགས་
མཚོན་
ཆ་
དང་
དེ་
བཞིན་
སྤྱོད་
བདེའི་
མེ་
སྒྱོགས་
དང་
མཐོ་
འཕེན་
མེ་
མདའ་
སྦག་
སྦག་
ཚུད་
ཡོད།
ནུབ་
ཕྱོགས་
ཀྱི་
སྨྱན་
སྦྱོར་
གཞན་
ཞིག་
གིས་
1999
ལོའི་
ཟླ་
8
ཚེས་
16
ཉིན་
རྩོམ་
ཡིག་
ཞིག་
སྤེལ་
བའི་
ནང་
1957
ལོ་
ནས་
1960
ལོའི་
བར་
ནུབ་
ཕྱོགས་
རྒྱལ་
ཁབ་
ཅིག་
གིས་
བོད་
ཀྱི་
ངེས་
མེད་
རྒོལ་
རྡུང་
རུ་
ཁག་
ལ་
དངོས་
རྫས་
ཏུན་
400
ལྷག་
ཙམ་
མཁའ་
ཐོག་
ནས་
འཕེན་
ཡོད།
རྒྱལ་
ཁབ་
འདིས
ལོ་
ལྟར་
བོད་
ཀྱི་
བྱ་
སྤྱོད་
ནང་
ཁྱོན་
བསྡོམས་
འགྲོ་
གྲོན་
ཨ་
སྒོར་
ཁྲི་
170
ལྷག་
ཙམ་
གཏོང་
གི་
ཡོད
ཏཱ་
ལ་
བྲོས་
རིང་
གོང་
གསལ་
གསང་
འཕྲིན་
ལས་
ཁུངས་
ཀྱིས་
གནམ་
གྲུ་
ཞིག་
བཅོས་
སྒྲིག་
བྱས་
ཏེ་
ལམ་
བར་
དུ་
མཁའ་
ཐོག་
ནས་
དངོས་
རྫས་
འཕེན་
པ་
དང་
སྐུད་
མེད་
གློག་
བརྒྱུད་
དྲག་
པོའི་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
པ་
དང་
དེ་
བཞིན་
ཉེ་
འདབས་
ཀྱི་
གསང་
འཕྲིན་
ལས་
ཁུངས་
དང་
འབྲེལ་
གཏུག་
བྱས་
པ་
དང་
འབྲེལ་
བྲོས་
པའི་
བརྒྱུད་
རིམ་
ཧྲིལ་
པོ་
ཟིན་
ཐོར་
བཀོད་
ཡོད།
ཤང་
ཀང་
གི་
སྨྱན་
སྦྱོར་
ཞིག་
གིས་
1974
ལོའི་
ཟླ་
2
ཚེས་
11
ཉིན་
གནས་
ཚུལ་
སྤེལ་
བར་
གཞིགས་
ན།
ད་
རེས་
ཀྱི་
བྱ་
སྤྱོད་
ནང་
ཞུགས་
མཁན་
ཚོས་
བཤད་
པར་
གཞིགས་
ན།
ཏཱ་
ལའི་
བླ་
མ་
ལྷ་
ས་
ནས་
ཁ་
འབྲལ་
བ་
དེ་
ནི་
ནུབ་
ཕྱོགས་
ཀྱི་
གསང་
འཕྲིན་
ལས་
ཁུངས་
ཀྱིས་
ཇུས་
འགོད་
བྱས་
པ་
ཞིག་
རེད།

      
རྒྱལ་
ཁབ་
འདིའི་
མྱུལ་
ཞིབ་
གནམ་
གྲུ་
བོད་
ཀྱི་
ས་
མཚམས་
དབྱིན་
ལེ་
བརྒྱ་
ཕྲག་
ནང་
འཕུར་
ནས་
ཏཱ་
ལའི་
རུ་
ཚོགས་
ལ་
མཁའ་
ཐོག་
ནས་
སྲུང་
སྐྱོང་
བྱས་
པ་
དང་
མཁའ་
ཐོག་
ནས་
བཟའ་
བཅའ་
དང༌།
ས་
བཀྲ།
སྒྲ་
བསྡུ་
འཕྲུལ་
འཁོར།
གསེར་
དངུལ་
བཅས་
འཕེན་
པ་
དང་
ད་
དུང་
ཀྲུང་
གོའི་
གཡུལ་
སར་
མེ་
མདའ་
བརྒྱབ་
པ་
མ་
ཟད།
ད་
རེས་
བྱ་
སྤྱོད་
ཀྱི་
གློག་
བརྙན་
པར་
གཞི་
ཡང་
བླངས་
ཡོད།
བོད་
ཀྱི་
མཐོ་
རིམ་
ལོག་
སྤྱོད་
དབང་
སྒྱུར་
རུ་
ཚོགས་
ཀྱིས་
རྒྱལ་
ཁབ་
ལ་
རྒྱབ་
གཏོད་
བྱས་
པའི་
འགྲོ་
ལམ་
ཐོག་
རྦད་
དེ་
བསྐྱོད་
པར་
དམིགས་
ནས་
1959
ལོའི་
ཟླ་
3
ཚེས་
28
ཉིན་
ཙུང་
ལི་
ཀྲོའུ་
ཨེན་
ལའེ་
ཡིས་
རྒྱལ་
སྲིད་
སྤྱི་
ཁྱབ་
ཁང་
གི་
བཀའ་
རྒྱ་
ཡོངས་
བསྒྲགས་
བྱས་
ནས་
བོད་
ས་
གནས་
སྲིད་
གཞུང་
མེད་
པར་
བཟོས་
ཏེ་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
གྲ་
སྒྲིག་
ཨུ་
ཡོན་
ལྷན་
ཁང་
གིས་
ས་
གནས་
སྲིད་
གཞུང་
གི་
འགན་
དབང་
སྤྱོད་
པ་
དང་
པཎ་
ཆེན་
ཨེར་
ཏེ་
ནི་
སྐུ་
ཕྲེང་
བཅུ་
པས་
ཀྲུའུ་
རེན་
ཨུ་
ཡོན་
གྱི་
གོ་
གནས་
ཚབ་
སྒྲུབ་
བྱ་
རྒྱུའི་
གཏན་
འབེབས་
གནང༌།
དེ་
དང་
ཆབས་
ཅིག་
ཀྲུང་
དབྱང་
མི་
དམངས་
སྲིད་
གཞུང་
གིས
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ཞོད་
འཇགས་
གཏོང་
བཞིན་
དུ་
བཅོས་
སྒྱུར་
ཡང་
བྱ་
རྒྱུའི་
བྱེད་
ཕྱོགས་
སྟོན་
གནང་
བ་
དང་
བོད་
མི་
དམངས་
ཀྱི་
འགོ་
ཁྲིད་
དེ་
ཚ་
ཚ་
འུར་
འུར་
ངང་
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
གྱི་
ལས་
འགུལ་
སྤེལ་
ཏེ་
ཆོས་
སྲིད་
ཟུང་
འབྲེལ་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
ལམ་
ལུགས་
རྩ་
གཏོར་
བཏང་
བ་
དང་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཁྲི་
ཚོ་
བརྒྱ་
ལ་
སྐོམ་
པ་
ཆུ་
འདོད་
ལྟར་
གྱི་
རང་
ཁྱིམ་
རང་
བདག་
གི་
ཁེ་
དབང་
ལོངས་
སུ་
སྤྱོད་
ཐུབ་
པ་
བྱུང་
ཡོད

      ——
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
ལམ་
ལུགས་
ཀྱི་
གཉའ་
གནོན་
དང་
བཤུ་
གཞོག་
རྩ་
མེད་
དུ་
བཏང་
བ་
དང་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཁྲི་
ཚོ་
བརྒྱར་
བཅིངས་
འགྲོལ་
ཐོབ་
པ།
1959
ལོར་
ཀྲུང་
དབྱང་
སྲིད་
གཞུང་
གིས་
བོད་
ཀྱི་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ཞོད་
འཇགས་
སུ་
གཏོང་
རྒྱུའི་
བཀའ་
རྒྱ་
བཏང་
རྗེས་
འཕྲལ་
དུ་
ལོ་
ངོ་
བརྒྱ་
ཕྲག་
ཁ་
ཤས་
རིང་
བོད་
མི་
དམངས་
ལ་
གཉའ་
གནོན་
གཏོང་
བའི་
བཀའ་
ཤག་
སྲིད་
དབང་
དང་
དེའི་
ཁོངས་
གཏོགས་
ཀྱི་
དམག་
དཔུང་
དང༌།
ཁྲིམས་
ཁང༌།
བཙོན་
ཁང་
བཅས་
མེད་
པ་
བཟོས་
པ་
དང་
བོད་
རྙིང་
པའི་
ཞལ་
ལྕེ་
དང་
དེ་
བཞིན་
དེའི་
གདུག་
རྩུབ་
ཆེ་
བའི་
ཁྲིམས་
ཆད་
ལག་
ལེན་
བསྟར་
མཚམས་
བཞག་
པ་
རེད།
དེ་
རྗེས་
འཆར་
གཞི་
དང་
གོ་
རིམ་
ལྡན་
པའི་
སྒོ་
ནས་
ཞིང་
ཁུལ་
དུ་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
དང༌།
ཁྲལ་
འུལ་
ལམ་
ལུགས་
ལ་
ངོ་
རྒོལ།
བྲན་
བཀོལ་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
བཅས་
བྱེད་
པ་
དང་
བོགས་
མ་
ཆག་
ཡང་
དང་
སྐྱེད་
ཁ་
ཆག་
ཡང་
གཏོང་
བའི
ངོ་
རྒོལ་
གསུམ་
དང་
ཆག་
ཡང་
གཉིས
ཀྱི་
ལས་
འགུལ་
དང༌།
འབྲོག་
ཁུལ་
དུ་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
དང༌།
ཁྲལ་
འུ་
ལག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ།
བྲན་
བཀོལ་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
བཅས་
བྱེད་
པ་
དང་
འབྲོག་
པ་
དང་
འབྲོག་
བདག་
གཉིས་
ཀར་
ཁེ་
ཕན་
ཐོབ་
པའི
ངོ་
རྒོལ་
གསུམ་
དང་
ཁེ་
ཕན་
གཉིས
ཀྱི་
ལས་
འགུལ།
དགོན་
སྡེར་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
དང༌།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
དམིགས་
བསལ་
དབང་
ཆར་
ངོ་
རྒོལ།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
བཤུ་
གཞོག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
བཅས་
བྱེད་
པ་
དང་
ཆབ་
སྲིད་
ཀྱི་
གནོད་
འཚེར་
གཙང་
རྩིས་
དང༌།
རིམ་
དབྱེའི་
གཉའ་
གནོན་
ལ་
གཙང་
རྩིས།
དཔལ་
འབྱོར་
བཤུ་
གཞོག་
ལ་
གཙང་
རྩིས་
བཅས་
རྒྱག་
པའི
ངོ་
རྒོལ་
གསུམ་
དང་
གཙང་
རྩིས་
གསུམ
གྱི་
ལས་
འགུལ།
གྲོང་
ཁྱེར་
དང་
གྲོང་
རྡལ་
དུ་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ་
དང༌།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ལམ་
ལུགས་
ལ་
ངོ་
རྒོལ།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
བཤུ་
གཞོག་
ལ་
ངོ་
རྒོལ།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
དམིགས་
བསལ་
དབང་
ཆར་
ངོ་
རྒོལ་
བཅས་
བྱེད་
པ་
དང་
བོགས་
མ་
ཆག་
ཡང་
དང་
སྐྱེད་
ཁ་
ཆག་
ཡང་
གི
ངོ་
རྒོལ་
བཞི་
དང་
ཆག་
ཡང་
གཉིས
ཀྱི་
ལས་
འགུལ་
བཅས་
སྤེལ་
བ་
དང་
འབྲེལ་
དུས་
བགོས་
ཁག་
བགོས་
ངང་
མཐའ་
མཚམས་
ས་
ཁུལ་
དུ་
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
ནས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
གིས་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོར་
རྟེན་
པའི་
མི་
ལུས་
གཞན་
རྟེན་
གྱི་
འབྲེལ་
བ་
རྦད་
དེ་
མེད་
པ་
བཟོས་
པ་
དང༌།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
ལམ་
ལུགས་
དང༌།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
བཤུ་
གཞོག
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
དམིགས་
བསལ་
དབང་
ཆ་
བཅས་
མེད་
པ་
བཟོས་
པ།
ཁྲལ་
འུ་
ལག་
དང་
སྐྱེད་
ཆེའི་
བུ་
ལོན་
མེད་
པ་
བཟོས་
པ་
བཅས་
རེད།

     
བོད་
ཀྱི་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཁྲི་
ཚོ་
བརྒྱ་
དེ་
ནས་
བཟུང་
ཡར་
ལངས་
བཅིངས་
འགྲོལ་
ཐོབ་
སྟེ་
རྒྱལ་
ཁབ་
ཀྱི་
བདག་
པོ་
དང་
བོད་
ཀྱི་
བདག་
པོར་
གྱུར་
ཡོད།
ཁོང་
ཚོའི་
ཚེ་
སྲོག་
བདེ་
འཇགས་
དང་
མི་
ལུས་
རང་
དབང་
དེ་
ནས་
བཟུང་
ཀྲུང་
ཧྭ་
མི་
དམངས་
སྤྱི་
མཐུན་
རྒྱལ་
ཁབ་
ཀྱི་
རྩ་
ཁྲིམས་
དང་
བཅའ་
ཁྲིམས་
ཀྱི་
འགན་
ལེན་
ཐོབ་
སྟེ་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོའི་
ཆབ་
སྲིད་
ཀྱི་
གཉའ་
གནོན་
དང་
བཙན་
བསྐུལ་
ངལ་
རྩོལ།
མི་
ཆོས་
དང་
བྲལ་
བའི་
སྡུག་
ངལ་
བཅས་
མྱོང་
མི་
དགོས་
པ་
དང་
ཁྲལ་
འུ་
ལག་
དང་
སྐྱེད་
ཆེའི་
བུ་
ལོན་
གྱི་
བཤུ་
གཞོག་
ལྩི་
པོ་
མྱོང་
དགོས་
ཀྱི་
མེད།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
ནང་
བོད་
ཀྱི་
ཞིང་
པའི་
མཐུན་
ཚོགས་
དང་
པོའི་
ཀྲུའུ་
རེན་
ཉི་
མ་
ཚེ་
རིང་
ནི་
བོད་
ས་
གནས་
སྲིད་
གཞུང་
གི་
བཀའ་
བློན་
ཟུར་
ཁང་
དབང་
ཆེན་
དགེ་
ལེགས་
ཀྱི་
གཞིས་
ཀའི་
ཞིང་
བྲན་
ཡིན།
དབང་
ཆེན་
དགེ་
ལེགས་
ཀྱིས
ཉི་
མ་
ཚེ་
རིང་
ནི་
ངའི་
རྒྱུ་
ནོར་
ཡིན་
པས་
ངས་
གང་
འདོད་
ལྟར་
བྱེད་
ཆོག
ཅེས་
བཤད་
པ་
དང༌།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
རྗེས་
ཉི་
མ་
ཚེ་
རིང་
གིས
ད་
ཆ་
བཅའ་
ཁྲིམས་
ཀྱིས་
ངའི་
མི་
ལུས་
རང་
དབང་
འགན་
ལེན་
བྱེད་
ཀྱི་
ཡོད་
པས་
ང་
ནི་
མི་
སུའི་
སྒེར་
གྱི་
རྒྱུ་
ནོར་
མིན་
པས་
སེམས་
ནང་
ཧ་
ཅང་
སྐྱིད་
པོ་
འདུག
ཅེས་
བཤད།
ཚེ་
རིང་
ལྷ་
མོས་
ལོ་
སུམ་
བཅུ་
ལྷག་
ཙམ་
ཞིང་
བྲན་
བྱེད་
མྱོང་
བ་
དང་
1959
ལོར་
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
རྗེས་
ཁོང་
གིས་
ལྷོ་
ཁ་
ས་
ཁུལ་
སྣེ་
གདོང་
རྫོང་
སྐྱེད་
པ་
ཤང་
དུ
ནང་
བཟན་
རོགས་
རེས་
ཚོགས་
ཆུང
དང་
པོ་
དེ་
སྒྲིག་
འཛུགས་
བྱས་
པ་
དང་
རྗེས་
སུ་
ཁོང་
གིས་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
མི་
དམངས་
འཐུས་
ཚོགས་
རྒྱུན་
ཨུད་
ཀྱི་
ཀྲུའུ་
རེན་
གཞོན་
པའི་
འགན་
བཞེས།

       —
ས་
ཞིང་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
ནས་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོར་
ས་
ཞིང་
དབང་
བའི་
ལམ་
ལུགས་
མེད་
པ་
བཟོས་
པས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
རྣམས་
ས་
ཞིང་
གི་
བདག་
པོར་
གྱུར།
1959
ལོའི་
ཟླ་
9
ཚེས་
21
ཉིན་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
གྲ་
སྒྲིག་
ཨུ་
ཡོན་
ལྷན་
ཁང་
གིས
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོར་
ས་
ཞིང་
དབང་
བའི་
ལམ་
ལུགས་
མེད་
པ་
བཟོས་
ཏེ་
ཞིང་
པར་
ས་
ཞིང་
དབང་
བའི་
ལམ་
ལུགས་
ལག་
ལེན་
བསྟར་
རྒྱུའི་
སྐོར་
གྱི་
གྲོས་
ཆོད
གྲོས་
འཆམ་
བྱས་
ཏེ་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ནང་
བཞུགས་
མཁན་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོའི་
ས་
ཞིང་
དང་
ཐོན་
སྐྱེད་
རྒྱུ་
ཆ་
གཞན་
དག་
ཚང་
མ་
གཞུང་
བཞེས་
བཏང་
སྟེ་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ལ་
བགོ་
བཤའ་
རྒྱག་
རྒྱུ་
དང༌།
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ནང་
ཞུགས་
མེད་
པའི་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོའི་
ས་
ཞིང་
དང་
ཐོན་
སྐྱེད་
རྒྱུ་
ཆ་
གཞན་
དག་
རྒྱལ་
ཁབ་
ཀྱིས་
ཉོས་
རྗེས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ལ་
བགོ་
རྒྱུའི་
གཏན་
འབེབས་
བྱས་
ཡོད།
བསྡོམས་
རྩིས་
བྱས་
པར་
གཞིགས་
ན།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
ཁྲོད་
རྒྱལ་
ཁབ་
ཀྱིས་
ཁྱོན་
དངུལ་
སྒོར་
ཁྲི་
4500
ལྷག་
ཙམ་
བཏང་
ནས་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ནང་
ཞུགས་
མེད་
པའི་
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོ་
དང་
མངའ་
ཚབ་
དུད་
ཚང་
1300
ལྷག་
ཙམ་
གྱི་
ས་
ཞིང་
མུའུ་
ཁྲི་
90
དང་
ཕྱུགས་
རིགས་
མགོ་
གྲངས་
ཁྲི་
82
ཉོས་
ཡོད།
ཞིང་
བྲན་
བདག་
པོའི་
ས་
ཞིང་
ཁྱོན་
མུའུ་
ཁྲི་
280
གཞུང་
བཞེས་
བཏང་
བ་
དང་
ཉོས་
ནས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
དུད་
ཚང་
ཁྲི་
20
ཡི་
མི་
ཁྲི་
80
ལ་
བགོས་
པར་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
མི་
རེར་
ཆ་
སྙོམས་
ས་
ཞིང་
མུའུ་
3.5
ལྷག་
ཙམ་
ཐོབ་
ཡོད།
མི་
རབས་
ནས་
མི་
རབས་
བར་
བྲན་
གཡོག་
བྱས་
པའི་
ངལ་
རྩོལ་
མི་
དམངས་
ཀྱིས་
རང་
ཉིད་
ལ་
བདག་
པའི་
ས་
ཞིང་
སྟེང་
ལངས་
ནས་
ཉིན་
མཚན་
བལྟོས་
མེད་
ཀྱིས་
དགའ་
གླུ་
བླངས་
པ་
དང་
ཁོང་
ཚོས
ཏཱ་
ལའི་
ཉི་
འོད་
སྐུ་
དྲག་
གི་
ལུས་
ལ་
འཕྲོས།
མའོ་
ཀྲུའུ་
ཞིའི་
ཉི་
འོད་
ང་
ཚོ་
དབུལ་
པོའི་
ལུས་
ལ་
འཕྲོས།
ད་
ཆ་
ཏཱ་
ལའི་
ཉི་
མ་
བཞུད་
པ་
དང་
ང་
ཚོའི་
ཉི་
མ་
ཤར་
སོང
ཞེས་
དགའ་
འབོད་
བྱས།
བོད་
ཀྱི་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཁྲི་
ཚོ་
བརྒྱ་
ནི་
ས་
ཞིང་
དང་
ཐོན་
སྐྱེད་
རྒྱུ་
ཆ་
གཞན་
དག་
གི་
བདག་
པོར་
ཐེངས་
དང་
པོ་
གྱུར་
ནས་
སྔར་
ན་
མེད་
པའི་
ཐོན་
སྐྱེད་
དང་
འཚོ་
བའི་
སྤྲོ་
སེམས་
ཤིག་
འཕེལ་
ཐོག་
བོད་
ཀྱི་
སྤྱི་
ཚོགས་
རྣམ་
པ་
དང་
འཚོ་
བའི་
ཆ་
རྐྱེན་
མགྱོགས་
མྱུར་
འགྱུར་
ལྡོག་
ཕྱིན་
ཡོད།
བསྡོམས་
རྩིས་
བྱས་
པར་
གཞིགས་
ན།
ས་
ཞིང་
སྒྱུར་
བཀོད་
རྩ་
བའི་
ཐོག་
ནས་
ལེགས་
སྒྲུབ་
བྱུང་
བའི་
1960
ལོར་
བོད་
ཀྱི་
ལྗོངས་
ཡོངས་
ཀྱི་
འབྲུ་
རིགས་
སྤྱིའི་
ཐོན་
འབབ་
དེ་
1959
ལོ་
ལས་
12.6%
འཕར་
ནས་
ས་
ཞིང་
སྒྱུར་
བཀོད་
མ་
བྱས་
གོང་
གི་
1958
ལོ་
ལས་
17.5%
འཕར་
ཡོད།
1960
ལོའི་
ཕྱུགས་
རིགས་
ལག་
ཡོད་
མགོ་
གྲངས་
དེ་
1959
ལོ་
ལས་
10%
འཕར་
ཡོད།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
ཁྲོད་
བོད་
དུ་
མཁོ་
ཚོང་
ཁང་
དང་
པོ་
དང༌།
གྲོང་
གསེབ་
ཀྱི་
ཡིད་
རྟོན་
ཁང་
དང་
པོ།
དམངས་
བཙུགས་
སློབ་
ཆུང་
དང་
པོ།
མཚན་
མོའི་
སློབ་
གྲྭ་
དང་
པོ།
ཡིག་
སྦྱོང་
འཛིན་
གྲྭ་
དང་
པོ།
གློག་
བརྙན་
རུ་
ཁག་
དང་
པོ།
སྨན་
བཅོས་
འཕྲོད་
བསྟེན་
སྒྲིག་
གཞི་
དང་
པོ་
བཅས་
བཙུགས་
ཡོད།

       1959
ལོའི་
ལོ་
མཇུག་
ཏུ་
ལྷ་
ས་
གྲོང་
ཁུལ་
དུ་
གྲོང་
མི་
ཨུ་
ལྷན་
28
བཙུགས་
ནས་
དབུལ་
ཞིང་
ཕོངས་
པའི་
ཡུལ་
གྱར་
བ་
དང་
སློང་
མོ་
བ་
8700
ལྷག་
ཙམ་
སྔ་
རྗེས་
སུ་
ལས་
ཞུགས་
བཀོད་
སྒྲིག་
བྱས་
པ་
དང་
འཚོ་
བར་
དཀའ་
ངལ་
ཡོད་
པའི་
མི་
སེར་
དབུལ་
པོ་
8500
ལྷག་
ཙམ་
ལ་
སྐྱོབ་
གསོ་
སྤྲད་
ཐོག་
དྭ་
ཕྲུག་
དང༌།
རྒན་
རྒོན།
ནད་
པ།
དབང་
པོ་
སྐྱོན་
ཅན་
བཅས་
120
ལྷག་
ཙམ་
བསྡུ་
ཉར་
བྱས་
ཡོད།
1960
ལོར་
རྔ་
ཆེན་
གློག་
ཁང་
བསྐྲུན་
ནས་
གློག་
བཏང་
བས་
ལྷ་
སའི་
གྲོང་
མི་
དཀྱུས་
མས་
གློག་
སྒྲོན་
ཐོག་
མར་
སྤྱོད་
རྒྱུ་
བྱུང་
ཡོད།
1959
ལོ་
ནས་
1960
ལོ་
བར་
གྱི་
ལོ་
གཉིས་
ནང་
བོད་
ཀྱིས་
དེང་
རབས་
ཅན་
གྱི་
བཟོ་
གྲྭ་
ཆུང་
གྲས་
བཅུ་
ཕྲག་
ཁ་
ཤས་
བཙུགས་
ནས་
བོད་
རིགས་
བཟོ་
པ་
ཁྲི་
2
ལྷག་
ཙམ་
གསོ་
སྐྱོང་
བྱས།
རྫོང་
90%
ལ་
གཞུང་
ལམ་
ཤར་
གཏོང་
ཐུབ་
པ་
དང་
གཞུང་
ལམ་
གྱི་
ལམ་
ཐག་
ཧྲིལ་
པོ་
སྤྱི་
ལེ་
ཁྲི་
1.25
ལྷག་
ཙམ་
ལོན་
ཡོད།

      —
ཆོས་
སྲིད་
ཟུང་
འབྲེལ་
གྱི་
ལམ་
ལུགས་
མེད་
པ་
བཟོས་
ནས་
ཆོས་
སྲིད་
ལོགས་
དབྱེ་
དང་
ཆོས་
དད་
རང་
མོས་
ལག་
བསྟར་
བྱས་
པ།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
ནས་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ནང་
ཞུགས་
པའི་
དགོན་
སྡེའི་
ས་
ཞིང་
དང་
རྨོ་
ཕྱུགས་
སོགས་
ཐོན་
སྐྱེད་
རྒྱུ་
ཆ་
ཚང་
མ་
གཞུང་
བཞེས་
བཏང་
བ་
དང་
ངོ་
ལོག་
ཟིང་
འཁྲུག་
ནང་
ཞུགས་
མེད་
པའི་
དགོན་
སྡེའི་
ཐོན་
སྐྱེད་
རྒྱུ་
ཆ་
ཉོ་
བའི་
སྲིད་
ཇུས་
ལག་
བསྟར་
བྱས།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
ཁྲོད་
ཕྱོགས་
གཅིག་
ནས་
ཆོས་
དད་
རང་
མོས་
དང་
རྒྱལ་
གཅེས་
ཁྲིམས་
སྲུང་
གི་
དགོན་
སྡེར་
སྲུང་
སྐྱོང་
ཏན་
ཏིག་
བྱས་
པ་
དང༌།
མི་
དམངས་
ལ་
གྲྭ་
བཙུན་
བྱེད་
པའི་
རང་
དབང་
དང་
གྲྭ་
བཙུན་
གྱིས་
གྲྭ་
ལོག་
བྱེད་
པའི་
རང་
དབང་
ལ་
སྲུང་
སྐྱོང་
བྱེད་
པ།
རྒྱུན་
གཏན་
གྱི་
ཆོས་
ལུགས་
བྱེད་
སྒོར་
ཐེ་
ཇུས་
མི་
བྱེད་
རྒྱུར་
སྲུང་
སྐྱོང་
བྱེད་
པ།
ལོ་
རྒྱུས་
ཀྱི་
དོན་
སྙིང་
ལྡན་
པའི་
དགོན་
སྡེ་
དང་
རིག་
དངོས་
གནའ་
ཤུལ་
ལ་
སྲུང་
སྐྱོང་
བཅས་
བྱེད་
དགོས་
པའི་
བཀའ་
ཁྱབ་
ཞིབ་
གསལ་
བྱས་
ཡོད།

      
ཕྱོགས་
གཞན་
ཞིག་
ནས
ཆབ་
སྲིད་
གཅིག་
གྱུར་
དང༌།
ཆོས་
དད་
རང་
མོས།
ཆོས་
སྲིད་
ལོགས་
དབྱེ
བཅས་
ཀྱི་
བྱེད་
ཕྱོགས་
ལག་
བསྟར་
བྱས་
ནས་
དཔལ་
འབྱོར་
དང་
ཆབ་
སྲིད་
ཐོག་
གི་
དགོན་
སྡེའི་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
དམིགས་
བསལ་
དབང་
ཆ་
ཐམས་
ཅད་
མེད་
པ་
བཟོས་
པ་
དང་
དགོན་
སྡེའི་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
འཛིན་
སྤྱོད་
དང༌།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
བཤུ་
གཞོག
མི་
ལུས་
བྲན་
དུ་
བཀོལ་
བ་
བཅས་
དང་
དེ་
བཞིན་
དགོན་
སྡེའི་
ནང་
གི་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
གྱི་
དོ་
དམ་
དང་
རིམ་
དབྱེའི་
ལམ་
ལུགས་
མེད་
པ་
བཟོས་
ཏེ་
ཆོས་
ལུགས་
ཀྱི་
གྲུབ་
མཐའ་
ཁག་
ཆབ་
སྲིད་
ཐོག་
ཚང་
མ་
འདྲ་
མཉམ་
ཡོང་
རྒྱུ་
འགན་
ལེན་
བྱས་
པ་
དང༌།
དགོན་
སྡེའི་
ནང་
གི་
སྤྱི་
པའི་
མ་
དངུལ་
དང་
རྒྱུ་
ནོར་
ཐད་
དམངས་
གཙོའི་
བདག་
གཉེར་
ལག་
བསྟར་
བྱས་
ནས་
ཐོན་
སྐྱེད་
ཀྱི་
ཐེབས་
རྩ་
དང་
དགོན་
སྡེའི་
ནང་
གི་
གྲྭ་
བཙུན་
གྱི་
འཚོ་
བ་
དང་
རྒྱུན་
གཏན་
གྱི་
ཆོས་
ལུགས་
བྱེད་
སྒོའི་
ནང་
སྤྱད་
པ།
དགོན་
སྡེའི་
གྲྭ་
བཙུན་
ལ་
ངལ་
རྩོལ་
ནུས་
ཤུགས་
གཞིར་
བཟུང་
བགོས་
པའི་
ས་
ཆ་
ནི་
དགོན་
སྡེའི་
དོ་
དམ་
ཨུ་
ལྷན་
གྱིས་
གཅིག་
གྱུར་
ཐོག་
དོ་
དམ་
དང་
ཐོན་
སྐྱེད་
སྒྲིག་
འཛུགས་
བྱེད་
ཀྱི་
ཡོད་
པ་
དང་
དགོན་
སྡེའི་
ནང་
གི་
ཡོང་
འབབ་
དེ་
དག་
རྒྱུན་
གཏན་
གྱི་
འགྲོ་
གྲོན་
གཏོང་
བར་
མི་
འདང་
སྐབས་
སྲིད་
གཞུང་
གིས་
ཁ་
གསབ་
བྱེད་
ཀྱི་
ཡོད།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
པ་
བརྒྱུད་
བོད་
ཀྱི་
དགོན་
སྡེ་
ཚང་
མས་
དོ་
དམ་
ཨུ་
ལྷན་
བདམས་
ནས་
དམངས་
གཙོའི་
དོ་
དམ་
བྱས་
ཤིང༌།
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
པ་
ལས་
ཆོས་
ལུགས་
ནང་
གི་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
ལམ་
ལུགས་
ཀྱི་
ཆ་
ཤས་
མེད་
པར་
བཟོས་
ཏེ་
ཆོས་
ལུགས་
ཀྱི་
ངོ་
བོ་
ངོ་
མ་
སླར་
གསོ་
བྱས་
པས་
བོད་
མི་
དམངས་
ཀྱི་
ཆོས་
དད་
རང་
མོས་
འགན་
ལེན་
ནུས་
ལྡན་
ཐུབ་
ཡོད་
ལ་
བོད་
དུ་
མི་
དམངས་
དམངས་
གཙོའི་
ཆབ་
སྲིད་
ལམ་
ལུགས་
ལག་
ལེན་
བསྟར་
བར་
རྨང་
གཞིའང་
བཏིང་
ཡོད།

      —
མི་
དམངས་
དམངས་
གཙོའི་
སྲིད་
དབང་
བཙུགས་
ནས་
མི་
དམངས་
ཀྱིས་
རང་
ཐག་
རང་
གཅོད་
བྱེད་
པའི་
དབང་
ཆ་
འགན་
ལེན་
བྱེད་
པ།
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
ལམ་
ལུགས་
རྩ་
མེད་
དུ་
བཏང་
རྗེས་
ཡར་
ལངས་
བཅིངས་
འགྲོལ་
ཐོབ་
པའི་
བོད་
ཀྱི་
མི་
རིགས་
ཁག་
གི་
མི་
དམངས་
ཀྱིས་
མི་
དམངས་
དམངས་
གཙོའི་
སྲིད་
དབང་
བཙུགས་
ཤིང༌།
1960
ལོའི་
ལོ་
མཇུག་
བར་
བོད་
ཀྱིས་
ཤང་
རིམ་
པའི་
སྲིད་
དབང་
1009
དང་
ཆུས་
རིམ་
པའི་
སྲིད་
དབང་
283
བཙུགས་
པ་
དང་
རྫོང
རྫོང་
རིམ་
པའི་
ཆུས་
ཚུད་
ཡོད
)78
དང་
ཀྲོན་
ཆུས
གྲོང་
ཁྱེར
)8
ཀྱིས་
མི་
དམངས་
སྲིད་
དབང་
བཙུགས་
ཡོད།
བོད་
རིགས་
དང་
གྲངས་
ཉུང་
མི་
རིགས་
གཞན་
དག་
གི་
ལས་
བྱེད་
པ་
མི་
གྲངས་
ཁྲི་
གཅིག་
ལྷག་
ཙམ་
ཟིན་
པ་
དེའི་
ནང་
ཤང་
རིམ་
པའི་
ལས་
བྱེད་
པ་
ཚང་
མ་
བོད་
རིགས་
དང་
ཆུས་
རིམ་
པའི་
ལས་
བྱེད་
པ་
90%
ཡན་
བོད་
རིགས་
ཡིན་
པ་
དང་
བོད་
རིགས་
ལས་
བྱེད་
པ་
300
ལྷག་
ཙམ་
གྱིས་
རྫོང་
རིམ་
པ་
ཡན་
གྱི་
འགོ་
ཁྲིད་
ཀྱི་
འགན་
ཁུར་
ཡོད།
ཡར་
ལངས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
4400
ལྷག་
ཙམ་
གཞི་
རིམ་
ལས་
བྱེད་
པར་
འཚར་
ལོངས་
བྱུང་
ཞིང༌།
1961
ལོར་
བོད་
ཀྱི་
ས་
ཁུལ་
ཁག་
གིས་
ཡོངས་
ཁྱབ་
འདེམས་
བསྐོ་
བྱེད་
འགོ་
ཚུགས་
ནས་
དེ་
སྔའི་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
རྣམས་
སྔར་
བྱུང་
མ་
མྱོང་
བའི་
ངང་
རང་
ཐག་
རང་
གཅོད་
བྱེད་
དབང་
ཐེངས་
དང་
པོ་
ཐོབ་
པ་
དང་
ཡར་
ལངས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཁྲི་
ཚོ་
བརྒྱས་
དུས་
ཆེན་
གྱི་
གཟབ་
མཆོར་
སྤྲས་
པ་
དང་
ལག་
ཏུ་
ཁ་
བཏགས་
འཁྱེར་
ནས་
སྤྲོ་
སེམས་
རབ་
ཏུ་
འཕེལ་
བའི་
ངང་
འདེམས་
ཤོག་
འཕེན་
པའི་
ནང་
ཞུགས་
པ་
དང་
ཆབ་
སྲིད་
ཀྱི་
སྤྲོ་
སེམས་
ཧ་
ཅང་
ཆེན་
པོ་
དང་
ཚད་
མཐོའི་
འགན་
འཁུར་
བའི་
སྙིང་
སྟོབས་
ཀྱི་
ཐོག་
ནས་
དམངས་
གཙོའི་
དབང་
ཆ་
བེད་
སྤྱད་
དེ་
གཞི་
རིམ་
གྱི་
རིམ་
ཁག་
དབང་
ཆའི་
ལས་
ཁུངས་
དང་
སྲིད་
གཞུང་
འདེམས་
བསྐོ་
བྱས་
ཡོད།
1965
ལོའི་
ཟླ་
8
པར་
བོད་
ཀྱི་
ཤང་
དང་
རྫོང་
གི་
འདེམས་
བསྐོའི་
ལས་
ཀ་
མཇུག་
འགྲིལ་
ནས་
ཤང་
དང་
གྲོང་
རྡལ་
1359
ཡིས་
གཞི་
རིམ་
འདེམས་
བསྐོ་
བྱས་
པ་
དང་
ཤང་
དང་
གྲོང་
རྡལ་
567
གྱིས་
མི་
དམངས་
འཐུས་
མི་
ཚོགས་
འདུ་
སྐོང་
ཚོགས་
བྱས་
ཤིང༌།
བོད་
ཀྱི་
ས་
ཁུལ་
92%
ཙམ་
གྱིས་
ཡར་
ལངས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
གིས་
གཙོ་
བོ་
བྱས་
པའི་
ཤང་
མི་
དམངས་
སྲིད་
དབང་
བཙུགས་
པ་
དང་
རྫོང་
54
ཡིས་
མི་
དམངས་
འཐུས་
མི་
ཚོགས་
འདུ་
སྐབས་
དང་
པོ་
སྐོང་
ཚོགས་
བྱས་
ནས་
རྫོང་
དཔོན་
དང་
རྫོང་
དཔོན་
གཞོན་
པ་
བདམས་
པ་
དང་
རྫོང་
མི་
དམངས་
ཨུ་
ཡོན་
ལྷན་
ཁང་
བཙུགས་
ཡོད།
1965
ལོའི་
ཟླ་
བ་
དགུ་
པར་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
མི་
དམངས་
འཐུས་
མི་
ཚོགས་
ཆེན་
སྐབས་
དང་
པོ་
གྲུབ་
འབྲས་
ཐོབ་
པའི་
ངང་
སྐོང་
ཚོགས་
བྱས་
པ་
དང་
སྦྲགས་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
དངོས་
སུ་
དབུ་
བརྙེས་
པ་
ཁྱབ་
བསྒྲགས་
ཀྱང་
བྱས།
ཚོགས་
ཆེན་
ནང་
ཞུགས་
མཁན་
འཐུས་
མི་
301
ནང་
བོད་
རིགས་
དང་
གྲངས་
ཉུང་
མི་
རིགས་
གཞན་
དག་
གི་
འཐུས་
མིས་
80%
ཡན་
དང་
བོད་
ཀྱི་
གོང་
རིམ་
རྒྱལ་
གཅེས་
མི་
སྣ་
དང་
ཆོས་
ལུགས་
ལས་
རིགས་
ཀྱི་
མི་
སྣས་
11 %
ལྷག་
ཙམ་
བཟུང་
བ་
དང་
བོད་
རིགས་
ཀྱི་
འཐུས་
མིའི་
ནང་
ཆེས་
མང་
ཆེ་
བ་
ནི་
ཡར་
ལངས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཡིན།

     
མི་
དམངས་
དམངས་
གཙོའི་
སྲིད་
དབང་
བཙུགས་
པ་
དེས་
བོད་
མི་
དམངས་
ཀྱིས་
རང་
ཐག་
རང་
གཅོད་
ཀྱི་
དབང་
ཆ་
བེད་
སྤྱོད་
གཏོང་
བར་
ཆབ་
སྲིད་
ཀྱི་
འགན་
ལེན་
ནུས་
ལྡན་
ཞིག་
མཁོ་
འདོན་
བྱས་
ཡོད།
བརྗིད་
རླབས་
ཆེ་
བའི་
དམངས་
གཙོའི་
བཅོས་
སྒྱུར་
བརྒྱུད་
དུས་
ཐུང་
ལོ་
ཤས་
ནང་
བོད་
དུ་
དུས་
རབས་
ཁ་
ཤས་
རྒྱུན་
འཛིན་
བྱས་
པའི་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
ལམ་
ལུགས་
རྩ་
མེད་
དུ་
བཏང་
ཐོག་
སྤྱི་
ཚོགས་
རྙིང་
པ་
ལས་
ལུས་
པའི་
སྲོལ་
ངན་
མགྱོགས་
མྱུར་
ངང་
མེད་
པར་
གྱུར་
ནས་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཁྲི་
ཚོ་
བརྒྱར་
ཆབ་
སྲིད་
དང༌།
དཔལ་
འབྱོར།
སྤྱི་
ཚོགས་
འཚོ་
བ་
སོགས་
ཕྱོགས་
གང་
ཅིའི་
ཐད་
བཅིངས་
འགྲོལ་
ཐོབ་
ཏེ་
བོད་
ཀྱི་
སྤྱི་
ཚོགས་
རྣམ་
པ་
གསར་
རྐྱང་
དུ་
གྱུར་
བ་
དང་
བོད་
འཕེལ་
རྒྱས་
འགྲོ་
བའི་
ལོ་
རྒྱུས་
གསར་
པ་
ཞིག་
བཏོད་
པ་
རེད།
དེ་
ནི་
བོད་
ཀྱི་
སྤྱི་
ཚོགས་
ཡར་
ཐོན་
དང་
འགྲོ་
བ་
མིའི་
ཐོབ་
ཐང་
འཕེལ་
རྒྱས་
འགྲོ་
བའི་
ལོ་
རྒྱུས་
ཐོག་
གི་
དུས་
རབས་
ལས་
བརྒལ་
བའི་
འཕོ་
འགྱུར་
གལ་
ཆེན་
ཞིག་
ཡིན་
པས་
བོད་
ཀྱི་
སྤྱི་
ཚོགས་
མཆོང་
སྐྱོད་
ལྟ་
བུའི་
འཕེལ་
རྒྱས་
འགྲོ་
བར་
འགོ་
འཛུགས་
ས་
གསར་
པ་
ཞིག་
གཏན་
འཁེལ་
བྱས་
ཡོད།

      
གསུམ།
དུས་
རབས་
ཕྱེད་
ཀའི་
རིང་
བོད་
དུ་
ལོ་
རྒྱུས་
རང་
བཞིན་
གྱི་
འཕོ་
འགྱུར་
ཧ་
ཅང་
ཆེན་
པོ་
བྱུང་
བའི་
སྐོར།

     
དམངས་
གཙོ་
བཅོས་
སྒྱུར་
བྱས་
ནས་
ལོ་
ངོ་
50
སོང་
རིང་
ཀྲུང་
དབྱང་
མི་
དམངས་
སྲིད་
གཞུང་
གི་
ཐུགས་
ཁུར་
དང་
རྒྱལ་
ཡོངས་
མི་
དམངས་
ཀྱི་
རྒྱབ་
སྐྱོར་
འོག་
བོད་
ཀྱི་
མི་
རིགས་
ཁག་
གི་
མི་
དམངས་
ཚོས་
བདག་
པོའི་
རྣམ་
འགྱུར་
ཐོག་
ནས་
བདེ་
སྐྱིད་
ཀྱི་
འཚོ་
བ་
གསར་
གཏོད་
བྱེད་
པའི་
སྙིང་
སྟོབས་
བཅངས་
པས་
བོད་
ཀྱི་
དཔལ་
འབྱོར་
དང་
སྤྱི་
ཚོགས་
མཆོང་
སྐྱོད་
ལྟ་
བུའི་
འཕེལ་
རྒྱས་
ཡོང་
བར་
སྐུལ་
འདེད་
ཐེབས་
ཏེ་
བྱ་
གཞག་
ཁག་
ལ་
སྐྱེ་
བོ་
ཀུན་
གྱིས་
དོ་
སྣང་
བྱེད་
པའི་
ལོ་
རྒྱུས་
རང་
བཞིན་
གྱི་
གྲུབ་
འབྲས་
ཐོབ་
ཡོད།

      ——
སྤྱི་
ཚོགས་
ཀྱི་
ལམ་
ལུགས་
ལ་
ལོ་
རྒྱུས་
རང་
བཞིན་
གྱི་
འཕུར་
མཆོང་
བྱུང་
བ་
དང་
བོད་
མི་
དམངས་
ཀྱི་
རང་
ཐག་
རང་
གཅོད་
བྱེད་
པའི་
དབང་
ཆར་
ལམ་
ལུགས་
ཀྱི་
འགན་
ལེན་
བྱུང་
ཡོད་
ཅིང༌།
1965
ལོར་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
དབུ་
བརྙེས་
པ་
དེ་
ཐོག་
ནས་
མི་
རིགས་
ས་
ཁོངས་
རང་
སྐྱོང་
ལམ་
ལུགས་
དེ་
བོད་
ལ་
ཁྱོན་
ཡོངས་
ནས་
བཙུགས་
ཏེ་
ཆོས་
སྲིད་
ཟུང་
འབྲེལ་
གྱི་
བཀས་
བཀོད་
རྒྱུད་
འཛིན་
ཞིང་
བྲན་
ལམ་
ལུགས་
ཡིན་
པའི་
བོད་
ཀྱི་
སྤྱི་
ཚོགས་
ལམ་
ལུགས་
ནས་
མི་
དམངས་
དམངས་
གཙོའི་
སྤྱི་
ཚོགས་
རིང་
ལུགས་
ལམ་
ལུགས་
བར་
ལོ་
རྒྱུས་
རང་
བཞིན་
ལྡན་
པའི་
མཆོང་
སྐྱོད་
བྱུང་
ནས་
བོད་
མི་
དམངས་
རྣམས་
དེ་
ནས་
བཟུང་
རང་
ཐག་
རང་
གཅོད་
བྱེད་
པའི་
དུས་
རབས་
གསར་
པར་
སླེབས་
པ་
མཚོན་
ཡོད།
དེ་
སྔའི་
ཞིང་
བྲན་
དང་
བྲན་
གཡོག་
ཚོས་
དུས་
དེ་
ནས་
བཟུང་
འདྲ་
མཉམ་
ཐོག་
ནས་
རྒྱབ་
ཁབ་
ཀྱི་
བྱ་
བ་
ལ་
དོ་
དམ་
བྱེད་
པའི་
ནང་
ཞུགས་
པ་
དང་
ས་
ཁུལ་
དེ་
རང་
དང་
མི་
རིགས་
དེ་
རང་
གི་
བྱ་
བ་
རང་
བདག་
དོ་
དམ་
བྱེད་
པའི་
ཆབ་
སྲིད་
ཀྱི་
དབང་
ཆ་
ལོངས་
སུ་
སྤྱོད་
རྒྱུ་
བྱུང་
ཡོད།
རྒྱལ་
ཡོངས་
མི་
རིགས་
ཁག་
གི་
མི་
དམངས་
དང་
འདྲ་
བར་
བོད་
མི་
དམངས་
ལ་
རྒྱལ་
ཁབ་
ཀྱི་
རྩ་
ཁྲིམས་
དང་
བཅའ་
ཁྲིམས་
ནང་
གཏན་
འབེབས་
བྱས་
པའི་
དབང་
ཆ་
ཚང་
མ་
ལོངས་
སུ་
སྤྱོད་
རྒྱུ་
ཡོད།
ཁོང་
ཚོས་
རྫོང་
དང༌།
ཆུས།
ཤང༌།
གྲོང་
རྡལ་
བཅས་
ཀྱི་
མི་
དམངས་
འཐུས་
མི་
ཚོགས་
ཆེན་
གྱི་
འཐུས་
མི་
ཁྲིམས་
ལྟར་
ཐད་
ཀར་
འདེམས་
ཆོག་
པ་
མ་
ཟད་
འཐུས་
མི་
དེ་
དག་
གིས་
རྒྱལ་
ཡོངས་
དང༌།
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས།
གྲོང་
ཁྱེར་
བཅས་
ཀྱི་
མི་
དམངས་
འཐུས་
མི་
ཚོགས་
ཆེན་
ལ་
ཞུགས་
མཁན་
འཐུས་
མི་
འདེམས་
ཆོག
རིམ་
ཁག་
མི་
དམངས་
འཐུས་
མི་
ཚོགས་
ཆེན་
གྱིས་
རྒྱལ་
ཁབ་
དང་
ས་
གནས་
ཀྱི་
བྱ་
བ་
དོ་
དམ་
བྱེད་
པའི་
ནང་
ཞུགས་
པའི་
དབང་
ཆ་
ཁྲིམས་
ལྟར་
སྤྱོད་
ཆོག
2007
ལོར་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
དང༌།
ས་
ཁུལ
གྲོང་
ཁྱེར
རྫོང༌།
ཤང་
གྲོང་
རྡལ
བཅས་
རིམ་
བཞིའི་
སྐབས་
བརྗེའི་
འདེམས་
བསྐོའི་
ནང་
ཞུགས་
ཚད་
96.4%
ཟིན་
ཡོད་
པ་
དང་
ས་
ཆ་
འགའི་
འདེམས་
བསྐོའི་
ནང་
ཞུགས་
ཚད་
100%
ཟིན་
ཡོད།
ཐད་
ཀར་
དང་
གཞན་
བརྒྱུད་
ཐོག་
ནས་
བདམས་
ཐོན་
བྱུང་
བའི་
རིམ་
བཞིའི་
མི་
དམངས་
འཐུས་
ཚོགས་
ཀྱི་
འཐུས་
མི་
34000
ལྷག་
ཙམ་
ཡོད་
པའི་
ནང་
དུ་
བོད་
རིགས་
དང་
གྲངས་
ཉུང་
མི་
རིགས་
གཞན་
གྱིས་
94%
ཡན་
བཟུང་
ཡོད།
མིག་
སྔར་
རྒྱལ་
ཡོངས་
ཀྱི་
མི་
དམངས་
འཐུས་
ཚོགས་
ཀྱི་
འཐུས་
མིའི་
ནང་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
ཀྱི་
འཐུས་
མི་
20
ཡོད་
པའི་
ནང་
བོད་
རིགས་
སྤྱི་
དམངས་
12
དང༌།
མོན་
པ་
རིགས་
དང་
ལྷོ་
པ་
རིགས་
རེ་
རེ་
ཡོད།
བོད་
མི་
དམངས་
ཀྱིས་
རང་
བདག་
ངང་
རང་
མི་
རིགས་
དང་
རང་
ས་
ཁུལ་
གྱི་
ལས་
དོན་
དོ་
དམ་
བྱེད་
པའི་
དབང་
ཆར་
འགན་
ལེན་
བྱུང་
ཞིང༌།
1965
ལོ་
ནས་
བཟུང་
བོད་
རང་
སྐྱོང་
ལྗོངས་
མི་
དམངས་
འཐུས་
ཚོགས་
སྐབས་
རིམ་
བྱུང་
གི་
རྒྱུན་
ལས་
ཨུ་
ཡོན་
ལྷན་
ཁང་
གི་
ཀྲུའུ་
རེན་
དང་
མི་
དམངས་
སྲིད་
གཞུང་
གི་
ཀྲུའུ་
ཞི་
ཚང་
མ་
བོད་
རིགས་
སྤྱི་
དམངས་
ཀྱིས་
བྱེད་
ཀྱི་
ཡོད་
པ་
དང་
རིམ་
པ་
ཁག་
གི་
མི་
དམངས་
འཐུས་
ཚོགས་
རྒྱུན་
ལས་
ཨུ་
ཡོན་
ལྷན་
ཁང་
དང་
སྲིད་
གཞུང་
གི་
འགོ་
ཁྲིད་
གཙོ་
བོ་
ཚང་
མ་
བོད་
རིགས་
སྤྱི་
དམངས་
ཡིན།