ཉེ་ཆར། བོད་ལྗོངས་སུ་སྐྲུན་བཞིན་པའི་ཆུ་བེད་ལྟེ་བའི་ལས་གཞི་ཤངས་ཆུའི་རགས་ཆེན་ཨར་སྐྲུན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། ཤངས་ཆུ་ཆུ་བེད་ལྟེ་བའི་ལས་གཞི་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་རྣམ་གྲངས172ཀྱི་ཆུ་གྲོན་ཆུང་དང་མཁོ་འདོན་གྱི་ཆུ་བེད་ལས་གཞ
ས་དགའ་རྫོང་གི་རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་བསམ་པའི་རིག་གནས་སྔར་བས་འཁྲུག་ཆ་དོད་པོ་ཡོང་བ་དང་རོང་འབྲོག་པའི་ལས་ཞོར་རིག་གནས་འཚོ་བ་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་གཏོང་ཆེད། ཉེ་ཆར། བོད་ལྗོངས་གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་ས་དགའ་རྫོང་གིས་དམངས་ཁྲོད་སྒྱུ་རྩལ་ཚོགས་པ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ཤང་དང་གྲོང་རྡལ
ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གཏིང་སྐྱེས་རྫོང་གིས་མི་འཚོ་གནས་དང་ལས་རིགས་གཉེར་བ། ཡུལ་སྐོར་བྱེད་པ་བཅས་ལ་འཚམ་པའི“ཇོ་རིའི་འབྲི་ཆུའི་ལྷོ་རྒྱུད”ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ཡག་པོ་སྐྲུན།
ལྷ་ས་ནུབ་ཚུགས་ཀྱི་དངོས་ཟོག་སྐྱེལ་འདྲེན་ར་བས་དངོས་ཟོག་འདོན་འཇུག་བྱེད་ཚད2006ལོའི་ཏུན་ཁྲི2དང་ཏུན་ཁྲི29.1ནས2020ལོའི་ཏུན་ཁྲི49.1ནས་ཏུན་ཁྲི614.7ལ་སླེབས་པས་ལོའི་བཅོ་ལྔའི་ནང་སོ་སོར་ལྡབ24.55དང་ལྡབ21.12ཀྱིས་ཡར་འཕར་ཞིང་ལོ་རེའི་ཆ་སྙོམས་ཀྱིས30.75%དང24.6%ཡར་འཕར་ཡོད།
1994ལོ་ནས་བཟུང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར17གྱིས་བོད་ལྗོངས་ལ་ཁ་གཏད་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཡོད། ལོ27རིང་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དཔལ་འབྱོར་དང་། དམངས་འཚོ། སློབ་གསོ། སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་བྱ་གཞག་བཅས་དང་དེ་བཞིན་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ལ་
ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པའི་འགག་རྩ་ནི་བྱ་སྤྱོད་དངོས་ལ་ཐུག་ཡོད། ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཚུན། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས“ངས་མང་ཚོགས་ཆེད་བྱ་བ་དངོས་སྒྲུབ”ཅེས་པའི་ལག་ལེན་བྱེད་སྒོ་དེ་ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་སློབ་གསོའི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་
འདི་ནི་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲོང་མིས་ཁྲེང་ཀོན་ཆུས་ས་གཙང་ཐད་ཚོང་ས་ཚིགས་ཀྱི་གྲས་ཤིག་ཡིན་པའི་ར་མོ་ཆེའི་ཐད་ཚོང་ས་ཚིགས་ནས་སྔོ་ཚལ་དང་ཤིང་འབྲས་ཉོ་བཞིན་པ།འདི་ནི་ཁྲེང་ཀོན་ཆུས་ས་གཙང་སྔོ་ཚལ་གྱི་དྲོད་ཁང་ཆེན་མོའི་ནང་ལས་མིས་རྩྭ་ངན་འཐུ་བཞིན་པ།འདི་ནི་སྔོ་ཚལ་བྱུར་བུར་བ
ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཁེ་ལས་དང་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བྱ་བ་སྒྲུབ་རིང་བསམ་འཆར་ཆེ་བའི“གླེང་མང་བའི་གནད་དོན”དང་། “དཀའ་གནད”“གནད་འགག”བཅས་ལ་དམིགས་ནས། སྤྱི་ཚོགས་འགན་བཅོལ་གྱི་ཞབས་ཞུའི་དོན་གནད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གསེད་བཀྲོལ་དང་། “དྲ་སྦྲེལ+སྲིད་དོན་ཞབས་ཞུའི”བྱེད་སྟངས་ཧུར་ཐག་སྤྱོད་པ།
གསར་འགོད་པར་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྤྱི་བདེ་ཐིང་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། ཚེས་9ཉིན་བོད་ཀྱི“ཧྥུང་ཆའོ་རྣམ་པའི་སྤྱི་བདེ་མངགས་གཏོང་ཁང”ཁག་དང་པོ་དངོས་སུ་དཔྱད་འདེམས་ཟིན་ཏེ་གཞི་རིམ་གྱི་མངགས་གཏོང་ཁང་10བདམས་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་བདེ་མངགས་གཏོང་ཁང་ལ་མིག་དཔེ་བཏོད་པ་དང་དཔེ་མཚོན་བ
ཉིན་ཤས་བསྟུད་མར་ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རིམ་པ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས། ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་སློབ་གསོ་དེ་མིག་སྔའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་གལ་ཆེན་ཨང་དང་པོར་བརྩིས་ཏེ། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སློབ་སྦྱོང་ལ་སྣང་ཆེན་དང་གང་ས་གང་དུ་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་སློབ་སྦྱོང་གི་རྣམ་པ་ཟབ་
ཉིན་ཤས་བསྟུད་མར། བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་དང་ལས་དོན་བླང་བྱར་ནན་པོར་གཞིགས་ཏེ། སྒྲིག་འཛུགས་ཞིབ་ཚགས་དང་། བཀོད་སྒྲིག་དམ་ཚགས། ལག་བསྟར་ནུས་ལྡན་བཅས་བྱས་ཤིང་། དོན་དངོས་གཞིར་བཟུང་ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སླ
ཉེ་ཆར། མཇུག་མཐའི་ཆུ་རགས་ཀྱི་ཨར་འདམ་ལུགས་རྒྱག་ལས་རིམ་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་བ་དེས་ཀྲུང་གོ་གློག་ཤུགས་འཛུགས་སྐྲུན་ཆུ་གློག་ཅུས་དགུ་པས་སྐྲུན་འགན་འཁུར་བ་དང་ཀྲུང་གོ་ཧྭ་ཏན་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་གནད་ཆུ་གློག་ལས་གཞི་སྟེ། བོད་ལྗོངས་དྭགས་པོ་ཆུ་ཤུགས་གློག་ཁང་གི་ཆུ་རགས་གཙོ
ཉེ་ཆར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དམངས་སྲིད་ཐིང་གིས《ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཞིང་སྡེའི་མ་མཐའི་འཚོ་བའི་འགན་སྲུང་གི་ཆེད་དོན་བཅོས་སྒྲིག་སྲ་བརྟན་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བའི་བྱ་འགུལ་གྱི་ལག་བསྟར་ཇུས་གཞི》པར་འགྲེམས་བྱས་ཏེ། ལྗོངས་ཡོངས་སུ་ཞིང་སྡེའི་མ་མཐའི་འཚོ་བའི་འགན་སྲུང་གི་ཆེད་དོན་བཅོས་སྒ
ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་། བོད་ལྗོངས་ལྷོ་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་མི་དམངས་ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཁྲིམས་སྐྱོང་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་མཐོང་ཆེན་བྱས་ཏེ། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ནང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཁྲིམས་སྐྱོང་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བར་བརྟེན་ནས་ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་ཤུགས་རྐྱེན་ནུས་པ་དང་སིམ་ཤུགས
ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་། བོད་ལྗོངས་ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་ཁ་རུབ་ཆུས་ཀྱིས་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། ཤང་གྲོང་འགྲོ་ལམ་དང་། སྤྱི་པའི་གསང་སྤྱོད། སྤྱིལ་ཁྱིམ་ཁུལ་སྒྱུར་བཀོད་སོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་བས་ཁོངས་གཏོགས་ཁུལ
“ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བཅུ་གསུམ་པ”ནས་བཟུང་། བོད་ལྗོངས་ཀྱིས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་རིགས་འཕེལ་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། སྨན་སོན་མཉམ་བསྲེས་དང་སོན་བཟང་ཁྱབ་གདལ་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་འབྲུ་རིགས་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་ཐད་དག
ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་གི་སློབ་གསོ་སྤེལ་བ་ནས་བཟུང་། བོད་ལྗོངས་ཁྲལ་དོན་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱིས་ཐོག་མའི་བསམ་འདུན་དང་ཡིད་ཆེས། ཆོད་སེམས་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས་ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་གི་སློབ་གསོ་གངས་ལྗོངས་ཁྲལ་དོན་ཁོངས་གཏོགས་སུ་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བར་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་རེ
ཟླ4པའི་ཚེས8ཉིན་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དྲིལ་བསྒྲགས་པུས་གཙོ་གཉེར་བྱས་པ་དང་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཨུད་དང་གྲོང་ཁྱེར་སྲིད་གཞུང་གིས་སྒྲུབ་འགན་འཁུར་བའི་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི2021ལོའི་རིག་གནས་དང་། ཚན་རྩལ། འཕྲོད་བསྟེན། བཅའ་ཁྲིམས། དྲིལ་བསྒྲགས་བཅས་ཀྱི་ཞབས་ཞུའི“གཤམ་སྤེལ་ལྔའི”གཅིག
ཉེ་ཆར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས《བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་སྤྱི་པའི་ཐོན་ཁུངས་ཉོ་ཚོང་དཀར་ཆག(2021ལོའི་པར་གཞི)》(གཤམ་དུ《དཀར་ཆག》ཞེས་བསྡུ་རྒྱུ)བཟོས་ནས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། 《དཀར་ཆག》དེ2021ལོའི་ཟླ3ཚེས30ཉིན་བཀྲམ་པ་ནས་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ་མ་ཟད།
ཉེ་ཆར། གསར་འགོད་པས་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་ཚོང་ར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ཅུས་ཀྱི12315ཞུ་གཏུག་ཐེར་འདོན་བཀོད་འདོམས་ལས་དོན་ལྟེ་གནས(གཤམ་དུ་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར12315ཞེས་བསྡུ་རྒྱུ)ནས་རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བར་གཞིགས་ན། ད་ལོའི་དུས་ཚིགས་དང་པོར་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི12315ཡིས་ཞུ་གཏུག་དང་ཐེར་འདོན་གྱོད་ག
ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་སློབ་གསོར་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་བཏང་ནས་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེའི་ཏང་ཡོན་ལས་བྱེད་མང་ཚོགས་རྣམས་ལོ་རྒྱུས་དྲན་གསོ་བྱེད་རིང་བསམ་པའི་སྟོབས་ཤུགས་བསྡུ་ལེན་དང་ཕུགས་བསམ་དང་དད་སེམས་བརྟན་དུ་གཏོང་རྒྱུར་ཁྲིད་སྟོན་བྱ་ཆེད། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཏང་གི
ཚེས་9ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་ཏོག་གསར་གློ་ཚད་རིམས་ནད་ལ་འགོག་རྒོལ་གྱི་གཟེངས་བསྟོད་ཚོགས་ཆེན་འཚོགས་ཤིང་། ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཛུབ་ཁྲིད་དུ་བྱ་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བ
དཔྱིད་མགོ་ཚུགས་དུས་ཀྱི་ཉིང་ཁྲིའི་ནམ་ཟླ་ད་དུང་ཅུང་འཁྱགས་ཀྱང་རི་ཀླུང་ཀུན་གྱི་ཁམ་བུའི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་བཞད་པས་མེ་ཏོག་གི་རྒྱ་མཚོ་ཞིག་གྲུབ་ཡོད།
ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཀོང་པོ་སྤྱི་གླིང་དུ་ཆུ་ཕྲན་དལ་བུར་རྒྱུག་པ་དང་། མེ་ཏོག་གི་འདབ་བརྒྱ་ལྷུག་པོར་གྲོལ་བའི་གསེབ་ཏུ་རྐང་ལམ་ཕྲ་མོ་མང་པོ་ཡོད་པ། ལྗོན་ཤིང་གི་ཡལ་འདབ་རྒྱས་ནས་སྔོ་ཐིང་ངེར་གནས་པ་བཅས་ལས་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་དབང་ཅིག་ཅར་དུ་འཕྲོག ཁམ་སྡོང་དང་། གསོམ་ཤིང་། སྨྱ
ཏང་གི་ལོ་རྒྱུས་སློབ་སྦྱོང་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཚུན། ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རིམ་པ་ཁག་དང་སྡེ་ཚན་ཁག་གིས་དོན་དངོས་ལ་གཞི་ཚུགས་པ་དང་། གཙོ་གནད་མངོན་གསལ་དོད་པ། ཇུས་འགོད་ཞིབ་ཚགས་བཅས་བྱས་ནས། རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུ་ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་འགན་འཁྲི་ཕྱོ