ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བ།

ཞིང་ཆེན་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་དྲུག་པའི་ཡིག་ཆ། ང་བ།

ཡོང་ཁུངས། : མཚོ་སྔོན་སྲིད་གཞུང་དྲ་བ།     སྤེལ་དུས། : 2017-02-16
ཡིག་གཟུགས། :ཆུང་། འབྲིང་། ཆེ།

གསུམ། ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་བྱ་བའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ།

ད་ལོར། སྲིད་གཞུང་བྱ་བའི་ལས་འགན་ཧ་ཅང་ལྕི་ལ་འགན་འཁུར་ཡང་ཤིན་ཏུ་ཆེ། ངེས་པར་དུ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ལྟ་རྟོག མཐུན་སྦྱོར་སྐུལ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། ཕྱོགས་བདུན་གྱི་བྱ་བ་གཙོར་བཟུང་སྟེ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས།

(གཅིག)སྔར་ལས་ལྷག་པར་བཅོས་སྒྱུར་གསར་གཏོད་ལ་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཏེ། ལམ་སྲོལ་རྐྱེན་སྲོལ་སྔར་བས་གསོན་ཤུགས་ལྡན་པར་གཏང་དགོས།

འདོན་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིའི་རང་བཞིན་གྱི་བཅོས་སྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱ་དགོས། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན། སྤུས་ཚད། བདེ་འཇགས་སོགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་ཚད་གཞི་ནན་ཏན་གྱིས་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་བ་དང། ཁེ་ལས་ཟླ་སྒྲིལ་བསྐྱར་སྒྲིག་དང་བུ་ལོན་བསྐྱར་སྒྲིག་གམ་ཡང་ན་བུན་སྟོངས་གཙང་རྩིས་ཀྱི་བྱ་བ་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས་ལ། རྡོ་སོལ་ཐོན་ནུས་ཏུན་ཁྲི132བསྙུང་དགོས། རོ་རེངས་ཁེ་ལས་རིགས་དགར་ནས་ཐག་གཅོད་པའི་སྲིད་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་གཏན་འབེབས་བྱེད་པ་དང། ཁེ་ལས་ཀྱི་རིམ་འགྲེམ་ལས་བཟོ་བར་བཀོད་སྒྲིག་འོས་འཚམ་བྱ་དགོས། “ཁང་པ་ནི་འཚོ་བའི་སྡོད་བྱེད་ཡིན་གྱི། དངུལ་ལོར་བརྗེ་བྱེད་མིན”ཞེས་གནས་ངེས་པ་ལྟར། “ཐ་མ་ཅན་ལ་འགན་སྲུང་ཡོད་པ་དང། འབྲིང་ཅན་ལ་ཁྲོམ་ར་ཡོད་པ། རབ་ཅན་ལ་སྙོམ་སྒྲིག་ཐུབ་པའི”རྩ་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། མཛོད་ཉར་སྙུང་ཕྲི་བྱེད་པ་དེ་མི་འབོར་མཁར་གྲོང་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བར་ནུས་ལྡན་སྒོས་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པ་དང། ས་ཞིང་འདོན་སྤྲོད་དང་སྡོད་ཁང་གསར་སྤེལ་གྱིི་བཀོད་པ་ལུགས་མཐུན་སྒོས་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་དགོས་ལ། སྤྱིལ་ཁང་སྒྱུར་བཀོད་དངུལ་ལོར་ཅན་དུ་བསྒྱུར་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པའི་སྡུར་ཚད་དང་འགན་སྲུང་སྡོད་ཁང་མི་བསྐྲུན་པར་ཉོ་བའི་གཞི་ཁྱོན་ཇེ་ཆེར་བཏང་སྟེ། ཚོང་ལས་ས་ཁང་ཐོན་ལས་ཀྱི་མཛོད་ཉར་འཇུ་བར་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པ་དང། སྡོད་ཁང་བོགས་གཏོང་ཁྲོམ་ར་སྐྱེད་སྲིང་དང་གོང་སྤེལ་བྱ་དགོས། ཁེ་ལས་ཀྱི་གསོག་ཐེབས་རྒྱུ་ནོར་ཕན་སྒྱུར་དང། བུ་ལོན་སྒྲིག་གཞི་ལེགས་སྒྱུར་བྱས་ཏེ། ཁེ་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་དེ་དངུལ་འཛིན་ཅན་དང་ཁྲོམ་ར་ཅན་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་བུ་ལོན་མ་རྐང་དུ་བསྒྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་བྱ་དགོས་པ་དང། སྲིད་གཞུང་རང་བཞིན་གྱི་མ་དངུལ་བསྡུ་རུབ་འགན་ལེན་ལས་ཁུངས་དང་རིགས་མི་འདྲ་བའི་ཐོན་ལས་ཐེབས་རྩ་དང་རྐང་དབང་གཏོང་འཇོག་ཐེབས་རྩའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། ཁེ་ལས་ཀྱིས་རྐང་དབང་མ་དངུལ་བསྡུ་རུབ་བྱེད་པའི་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས། དཔྱ་ཁྲལ་ཆག་ཡང་དང་གླ་རིན་ཉུང་བསྡུ་བྱེད་པ་མུ་མཐུད་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་ཏེ། ལོ་འཁོར་མོ་ཡུག་ཏུ་ཁེ་ལས་ཀྱི་མ་རྩ་སྒོར་དུང་ཕྱུར50ཡན་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་བར་བརྩོན་དགོས། ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འདོན་སྤྲོད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིའི་རང་བཞིན་གྱི་བཅོས་སྒྱུར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང། ཞིང་ཕྱུགས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཚད་ལྡན་ཅན་ཐོན་སྐྱེད་དང་ཚོང་རྟགས་གྲགས་ཅན་གསར་སྐྲུན་ལ་དམ་འཛིན་བྱ་དགོས་ལ། བཟང་གནས་ཞན་འདོར་བྱེད་པ་དང་སྤུས་ཚད་ལ་བརྟེན་ནས་ཞིང་ལས་དར་རྒྱས་གཏོང་བ་སྐུལ་སྤེལ་བྱ་དགོས།

གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་ལ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱས་ནས་སྤེལ་དགོས། “སྤྱི་ཁོག་རིམ་འཇུག་དང་གཙོ་གནད་ཐོལ་རྒལ”གྱི་བླང་བྱ་ལྟར། “རྒྱལ་མིང་རྟགས་ཅན”ཆེན་པོ་གསུམ་གྱི་བཅོས་སྒྱུར་མུ་མཐུད་དུ་ལེགས་པོར་སྤེལ་བ་དང་སྦྲགས། གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་དང་གནད་འགག་ལྷུ་ཚིགས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་དགོས། “གཤམ་སྤྲོད་དོ་དམ་ཞབས་ཕྱི་གསུམ”གྱི་བཅོས་སྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱ་དགོས། འགན་ནུས་བསྒྱུར་བ་དང་ཞབས་ཕྱི་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་པ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་སྟེ། “གསལ་ཐོ་གསུམ་དང་དྲ་རྒྱ་གཅིག”གི་འཛུགས་སྐྲུན་མུ་མཐུད་ལེགས་པོར་སྒྲུབ་པ་དང། “དཔང་ཕྲི་དམངས་ཕན”གྱི་ཆེད་དམིགས་འགུལ་སྐྱོད་སྤེལ་དགོས་ལ། འབྲེལ་ལྡན་དང་ཉེ་འདྲ་ཡིན་པའི་ཞིབ་མཆན་དོན་ཚན་རྣམས“སྦྲེལ་རྡང་ཡོངས”ནས་ཕྱིར་འཐེན་ནམ་གཤམ་སྤྲོད་བྱ་དགོས། བྱ་བ་སྒྲུབ་སྐབས་དང་བསྒྲུབས་རྗེས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་འཐུས་ཚང་གཏོང་བ་དང། “སྐབས་བསྟུན་གཉིས་དང་མངོན་གསལ་གཅིག”གི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ཡོངས་སུ་ཁེབས་པར་བྱས་ཏེ། ལམ་ལུགས་རང་བཞིན་གྱི་ཉོ་ཚང་མ་རྩ་ཇེ་དམའ་རུ་གཏོང་ཅི་ཐུབ་བྱ་དགོས། ཚོང་དོན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱ་དགོས། “དཔང་ཡིག་དང་ལག་ཁྱེར་སོ་སོར་དབྱེ་བའི”ཚོད་ལྟའི་གནས་ཀྱི་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང། དཔང་མང་གཅིག་ལྕོགས་དང་དཔང་ཡིག་ལག་ཁྱེར་མཉམ་སྒྲུབ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏང་དགོས། བཟོ་ཚོང་ཐོ་འགོད་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཡོངས་གློག་རྡུལ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་བར་ཤུགས་ཆེན་པོས་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང། “གཤམ་སྤྲོད”བྱ་དགོས་པ་དག་རྦད་དེ་གཤམ་དུ་སྤྲོད་པ་དང། “གཙང་སེལ”བྱ་དགོས་པ་དག་རྩ་བ་ནས་གཙང་སེལ་བྱེད་པ། “དོ་དམ”བྱ་དགོས་པ་དག་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དོ་དམ་ལེགས་པོ་བྱས་ཏེ། སྐྱེ་སྟོབས་འབར་ཞིང་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་གསར་གཏོད་ལས་སྤེལ་གྱི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་དགོས། ནོར་ཁྲལ་དངུལ་རྩའི་བཅོས་སྒྱུར་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏང་དགོས། རྒྱུ་སྟོབས་བརྟན་བརླིང་ངང་འཕར་བའི་རྐྱེན་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང། ནོར་སྲིད་ཀྱི་གཏོང་འཇོག་བྱེད་སྟངས་གསར་གཏོད་བྱ་དགོས། འགན་དབང་དང་འགྲོ་སོང་གི་འགན་འཁྲི་ངེས་གསལ་བྱེད་པ་དང། སྔོན་རྩིས་ཀྱི་ལས་ཕྱོད་ལ་དོ་དམ་བྱ་དགོས། ཁྲལ་བསྡུ་དོ་དམ་གྱི་བཅོས་སྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང། བུ་ལོན་གྱི་ཉེན་ཁར་དོ་དམ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་པར་ཤུགས་བསྣན་དགོས། མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་དང་བསྡུ་རུབ་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་བཅོས་སྒྱུར་བསྟུད་མུར་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང། ཀུན་ཕན་དངུལ་རྩའི་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་ལེགས་པོར་འཛུགས་དགོས། 

“གཞི་གཉིས་མཉམ་འགུལ”གྱི་མཉམ་ལས་དངུལ་བུན་ལེན་སྟངས་དང“དབང་གཉིས”གཏའ་འཇོག་གི་ཚོད་ལྟའི་གནས་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང། “སྲིད་གཞུང་དངུལ་ཁང་འགན་ལེན་ལས་ཁུངས”དང་། “སྲིད་གཞུང་དངུལ་ཁང་འགན་ལེན་ལས་ཁུངས”ཀྱི་མཉམ་ལས་དང་ཉེན་ཁ་མཉམ་ཁུར་གྱི་རྐྱེན་སྲོལ་ཁྱབ་གདལ་དུ་གཏང་དགོས། ཉོ་ཚོང་ཡིད་རྟོན་དངུལ་བུན་གྱི་མ་དངུལ་དག་དངོས་གཞིའི་དཔལ་འབྱོར་ཁྲོད་དུ་གཏོང་བར་སྣེ་ཁྲིད་པ་དང། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་གསོན་ཤུགས་སྐུལ་སློང་བྱ་དགོས། རྒྱལ་དབང་རྒྱུ་ནོར་དང་རྒྱལ་དབང་ཁེ་ལས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱ་དགོས། རྒྱལ་དབང་ཁེ་ལས་དང་རྒྱལ་དབང་རྒྱུ་ནོར་གྱི་སྤུས་ཚད་ཇེ་ལེགས་དང་ཕན་འབྲས་ཇེ་མཐོར་གཏོང་བའི་ལས་གྲྭ་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང། དེང་རབས་ཀྱི་ཁེ་ལས་ལམ་ལུགས་དང་ཀུང་སིའི་ཁྲིམས་མིའི་བཅོས་སྐྱོང་སྒྲིག་གཞི་འཐུས་ཚང་དུ་གཏང་དགོས། མ་རྩར་དོ་དམ་བྱེད་པ་གཙོ་ཡིན་པའི་རྒྱལ་དབང་རྒྱུ་ནོར་གྱི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་འཛུགས་པ་དང། དབང་བའི་ལམ་ལུགས་འདྲེས་མའི་བཅོས་སྒྱུར་དང་། ལས་བཟོ་བའི་མ་རྐང་འཛིན་པ་དང་ཁེ་ལས་ཀྱི་རྐང་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་བའི་ཚོད་ལྟའི་གནས་སྐུལ་སྤེལ་བྱ་དགོས་ལ། རྒྱལ་དབང་ཁེ་ལས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་འགན་ནུས་སྒྲུབ་པ་བཤུ་ཕྲལ་བྱེད་པའི་གོམ་སྟབས་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏང་དགོས། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ཏུ། སྒོ་ཐེམ་སྔར་བས་ཇེ་དམའ་དང། སྲིད་ཇུས་སྔར་བས་འཐུས་ཚང། ཁྱབ་ཁོངས་སྔར་བས་ལྷོད་ཡངས། ཁོར་ཡུག་སྔར་བས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱས་ཏེ། བློ་རྒྱ་ཆེན་པོས་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་གོང་དུ་སྤེལ་དགོས། ཞིང་སྡེ་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་བཅོས་སྒྱུར་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས། ས་ཞིང་འགན་གཙང་ལེན་གྱི་བདག་གཉེར་དབང་ཆ་གཏན་ཁེལ་བྱས་ཏེ་དཔང་ཡིག་སྤྲོད་པའི་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་དགོས་ཤིང། “དབང་གསུམ་ལོགས་འགོད”བྱེད་ཐབས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང། ས་ཞིང་གི་རིན་འཕར་ཁེ་བཟང་ལུགས་མཐུན་གྱིས་བགོ་བཤའ་རྒྱག་པའི་རྐྱེན་སྲོལ་འཛུགས་དགོས། རོང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་ཐུན་མོང་རྒྱུ་དབང་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་ཟབ་སྤེལ་བྱ་དགོས་ལ། ཞིང་སྡེའི་ས་ཞིང་སྡུད་ལེན་དང་ཐུན་མོང་གི་ལས་གཉེར་རང་བཞིན་གྱི་འཛུགས་སྐྲུན་སྤྱོད་ས་ཁྲོམ་ར་འདོན་པ། གཞིས་སའི་ལམ་ལུགས་བཅོས་སྒྱུར་གསུམ་གྱི་ཚོད་ལྟའི་གནས་ལེགས་པོར་བསྒྲུབ་དགོས། རྒན་གསོ་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་སྐུལ་སྤེལ་བྱ་དགོས། རྒན་གསོ་འགན་བཅོལ་ལ་རྒྱལ་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱེད་པ་དང་མི་སྒེར་གྱི་རྩིས་ཐོ་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་ལས་འགན་ཧུར་ཐག་གིས་དོན་འཁྱོལ་བྱ་དགོས། རྒན་གསོ་འགན་བཅོལ་ཐེབས་རྩའི་གཏོང་འཇོག་དང་ལས་གཉེར་ལ་ཤུགས་སྣོན་པ་དང། ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་རྒན་གསོ་ཞབས་ཕྱིའི་སྒྲིག་བཀོད་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་དགོས་ལ། ཁེ་ལས་ལོ་དངུལ་དང་ལས་རིགས་ལོ་དངུལ། ཚོང་ལས་རྒན་གསོ་འགན་བཅོལ་བཅས་ཧུར་ཐག་གིས་གོང་དུ་སྤེལ་དགོས།

གསར་གཏོད་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་འཐབ་ཇུས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས། “གསར་གཏོད་འགག་གཏོར་སྣ་བརྒྱའིལས་གྲྭ”དང“གཙོ་གནད་ཐོན་ལས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་འདེགས་སྐྱོར་ལས་གྲྭ།” ཚན་རྩལ“གྱད་མིའུ”འཆར་འགོད། “ལྡབ་ཉིས་འཕར”ལས་གྲྭ། བཟོ་ལས་རྨང་གཞི་དར་སྤེལ་ལས་གྲྭ་བཅས་ཏན་ཏིག་གིས་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པ་དང། འོད་གློག་གི་རྒྱུ་ཆ་གསར་བ་དང་འོད་ཝོལ་བཟོ་སྐྲུན། སྐྱེ་དངོས་གསོ་སྨན་སོོགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གལ་ཆེན་གྱི་ཆེད་དམིགས་ལས་གཞི་སྐུལ་སྤེལ་བྱ་དགོས། Nདབྱིབས་ཉི་ནུས་གློག་སྨན་དང་བསྲེས་ལྕགས་གསར་བ་སོགས་སྲོག་ཤིང་དུ་གྱུར་པའི་གནད་འགག་ལག་རྩལ་སྐོར་ཞིག་ཐོལ་བརྒལ་བྱ་དགོས། “1020”སྐྱེ་ཁམས་ཞིང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་ཚན་རྩལ་གལ་ཆེན་གྱི་འདེགས་སྐྱོར་ལས་གྲྭ་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཏེ་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་དགོས་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཙོ་གནད་དངོས་བཤེར་ཁང་གི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་བསྣན་དགོས། མང་སྤྲོད་འཁྲུག་གཏོང་གི་རྩ་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། མཐོ་རིམ་སློབ་གླིང་དང་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ལ་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་རང་དབང་སྔར་ལས་མང་བ་སྤྲོད་དགོས། ཀྲུང་དབྱང་གི་འཇོན་མི་གོང་སྤེལ་གྱི་ལམ་སྲོལ་རྐྱེན་སྲོལ་བཅོས་སྒྱུར་གྱི་བསམ་འཆར་དང་རང་ཞིང་གི་ལག་བསྟར་བསམ་འཆར་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། རིགས་མི་འདྲ་བའི་འཇོན་མི་སྐྱེད་སྲིད་དང་བེད་སྤྱོད་ལེགས་པོ་བྱ་དགོས། “མཐོ་རྩེའི་གསར་གཏོད་འཇོན་མི་སྟོང་གི་འཆར་གཞི”དང“རིམ་མཐོ་ཕུལ་བྱུང་རྩེར་སོན་དཀོན་གྲས”ཀྱི་འཇོན་མིའི་ལྗང་བྱང་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས་པ་དང། མཚོ་སྔོན་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་འཇོན་མིའི་དམིགས་བསལ་ཁུལ་འཛུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་དགོས། འཇོན་མིར་བརྩི་བཀུར་དང་བཟང་བོ་མིག་དཔེར་ལྟ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁོར་ཡུག་དང། གསར་གཏོད་ལ་བསྟོད་སྐུལ་དང་ཕམ་ཁར་གུ་ཡངས་བསྒོམས་པའི་བྱ་བའི་ཁོར་ཡུག ཕོགས་ཐོབ་འོས་འཚམ་ཡོད་ཅིང་འབྱུང་འགྱུར་ལ་སེམས་ཁྲལ་མེད་པའི་འཚོ་བའི་ཁོར་ཡུག ཡོངས་བསྒྲགས་དྲང་སྙོམ་དང་འགྲན་རྩོད་ལེགས་འདེམ་གྱི་ལམ་ལུགས་ཁོར་ཡུག་བཅས་བསྐྲུན་དགོས། “མཚོ་སྔོན་གྱི་འཇོན་མི་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་མཁས་བྱ་དགའ”དཔྱད་འདེམས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཞིང། སྤྱོད་ཡོན་ཉིས་ལྡན་གྱི་མི་སྣ་བསུ་བའི་སྒོ་མོ་ཆེར་འབྱེད་པ་དང། སྐྱེ་བུ་ཕུགས་བསམ་ཅན་མང་པོ་ཚུར་བཀུགས་ཏེ། མི་བུ་ཐམས་ཅད་མཁས་པར་འགྱུར་ཐུབ་པ་དང་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱིས་འཇོན་ཐང་མངོན་ཐུབ་པའི་རྣམ་པ་བཟང་བོ་ཆགས་སུ་འཇུག་དགོས།

(གཉིས)སྔར་ལས་ལྷག་པར་ལས་གཞིར་མ་དངུལ་གཏོང་ཚད་རྒྱ་བསྐྱེད་དེེ། འདེགས་སྐྱོར་འགན་སྲུང་ལ་སྔར་བས་སྟོབས་ཤུགས་ལྡན་པར་གཏང་དགོས།

གོ་འཕེར་གྱི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་བྱེད་ཚད་ཇེ་ཆེར་གཏང་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས“རྒྱུད་གཅིག་ལམ་གཅིག”གི་འཐབ་ཇུས་དང་བོད་ཁུལ་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་གཞི་དང་འཆར་འགོད་གལ་ཆེན་སྤེལ་བའི་རྗེས་སུ་བསྙེགས་ཅི་ཐུབ་བྱས་ཤིང། འབྲེལ་འདྲིས་མཐུན་སྦྱོར་དང་བྱ་བའི་སྦྲེལ་མཐུད་ལ་ཤུགས་བསྣན་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་གཞི་གལ་ཆེན་དང་སྲིད་ཇུས་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལས་མང་པོ་མཚོ་སྔོན་ལ་གསེག་གཞོལ་བྱེད་པར་བརྩོན་དགོས། སྡུར་མངོན་དགེ་མཚན་ལ་རྐང་ཚུགས་ཤིང། མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་ཁ་ཕྱོོགས་མ་ནོར་བར་གཞན་པའི་བློ་དང་རིག་པར་བརྟེན་ཞིང། སེམས་ཞིབ་མོས་འཆར་འགོད་བྱས་ཏེ། མགོ་རྩོམ་སའི་གནས་མཐོ་ལ་སྐུལ་ཁྲིད་བྱེད་ནུས་ཆེ་བའི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་བྱེད་ཡུལ་གཙོ་གནད་ཅན་སྐོར་ཞིག་འདོན་དགོས་པ་དང། ལས་གཞི་གསོག་འཇོག་དང་སྒྲིལ་འདེད་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏང་དགོས། སྒྲིག་གཞི་ལེགས་སྒྲིག་དང་ཞན་ཆ་ཁ་གསབ། དམངས་ཚིས་གཟིགས་སྐྱོང་བཅས་ལ་ཕན་པའི་ལས་གཞི་གཡེང་བ་མེད་པར་མིག་གིས་འཚོས་ནས། མ་དངུལ་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་རྒྱ་བསྐྱེད་པ་དང། ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་གྲབས་གསོག་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏང་དགོས། ཀྲུང་དབྱང་དང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་སྔོན་རྩིས་ནང་གི་མ་དངུལ་དང་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་གི་བུན་འཛིན་སྤྱོད་འཐུས་བྱས་ཏེ། སྲིད་གཞུང་གི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་ཡང་དག་རང་བཞིན་དང་གོ་ཆོད་རང་བཞིན་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏང་དགོས། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལྷོད་ཡངས་སུ་བཏང་སྟེ། སྲིད་གཞུང་དང་སྤྱི་ཚོགས་མ་དངུལ་མཉམ་ལས་སོགས་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་དང་བསྡུ་རུབ་བྱེད་སྟངས་བརྟན་རླིང་ངང་སྤེལ་དགོས། ཡིད་རྟོན་མ་ལག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་གཏང་དགོས་ཤིང། མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་པོ་ཧུར་ཐག་གིས་བསྐྲུན་ཏེ། བཅོས་སྒྱུར་གྱི“ཤེད་ཤུགས”དང་ཚོང་གཅེས་ཀྱི“དྲོད་ཚད”ལ་བརྟེན་ནས་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་མ་དངུལ་གཏོང་འཇོག་གི“ཚ་ཚད”ཇེ་མཐོར་གཏང་དགོས།

རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གྲྭ་ཆེན་པོ་སྐོར་ཞིག་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས། རྨང་གཞི་འདིང་བ་དང་ཡུན་རིང་ཕན་པ། རྟིང་ཤུགས་འཕེལ་བ་བཅས་ལ་དམིགས་ནས། ལོ་ལྔའི་འཆར་འགོད་བཅུ་གསུམ་པའི་ལས་གཞི་གལ་ཆེན་མགྱོགས་མྱུར་ངང་སྤེལ་དགོས། ཤུགས་བསྒྲིམས་ནས་ཕྱོགས་བསྡུས་འགྲིམ་འགྲུལ་སྐྱེལ་འདྲེན་མ་ལག་འཛུགས་དགོས། མཛོ་རྒན་ར་བ་ནས་གཅིག་སྒྲིལ་བར་གྱི་མྱུར་སྐྱོད་གཞུང་ལམ་ཁྱོན་ནས་ལེགས་འགྲུབ་འབྱུང་དགོས་པ་དང། ན་གོར་མོ་ནས་ཏུན་ཧོང་བར་གྱི་ལྕགས་ལམ་དང། མདོ་ལའི་གནམ་གྲུ་ཐང། ན་གོར་མོའི་གནམ་གྲུ་ཐང་རྒྱས་སྐྲུན་ལས་གྲྭ་བཅས་ལེགས་འགྲུབ་ཅི་ཐུབ་བྱ་དགོས། ན་གོར་མོ་ནས་ཁོར་ལུ་བར་གྱི་ལྕགས་ལམ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང། ཟི་ལིང་གནམ་གྲུ་ཐང་གི་ལས་སྐབས་གསུམ་པའི་རྒྱས་སྐྲུན་བྱ་བ་དམ་འཛིན་བྱ་དགོས། ཟི་ལིང་ནས་ཁྲིན་ཏུའུ་བར་གྱི་ལྕགས་ལམ་དང་ཚའོ་ཅཱ་པོའི་ལྕགས་ལམ་ཟོང་སྐྱེལ་རྟེན་གཞི། ན་གོར་མོའི་ལྕགས་ལམ་འགྲིམ་འགྲུལ་ལྟེ་བ་སོགས་གཙོ་གནད་ལས་གྲྭ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མགོ་བརྩམ་དགོས། ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་སྐོར་བའི་འགྲིམ་འགྲུལ་ལམ་དྲའི་མ་ལག་རིམ་སྤར་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པ་དང། ཟི་ལིང་གི་གྲོང་ཁྱེར་ལྕགས་ལམ་དང་པོའི་སྔོན་འགྲོའི་བྱ་བ་ཤུགས་ཆེན་པོས་བསྒྲུབ་དགོས་ཤིང། “ཟི་ལིང་བདེ་བགྲོད”ལས་གྲྭ་མུ་མཐུད་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས། ལྗང་མདོག་ནུས་ཁུངས་དཔེ་སྟོན་ཞིང་ཆེན་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་དགོས། “སྟོང་ཝ་བྱེ་བ་ཕྲག”གི་སླར་སྐྱེས་ནུས་ཁུངས་རྟེན་གཞི་གཉིས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང། ཉི་ནུས་འོད་ཝོལ་འཕྲུལ་ཆས་སྟོང་ཝ་ས་ཡ1དང་རླུང་གློག་འཕྲུལ་ཆས་སྟོང་ཝ་ས་ཡ1ཡན་གསར་དུ་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་འོད་དྲོད་གློག་འདོན་ལས་གཞི4མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་དགོས་པ་དང། ནུས་ཁུངས་གསར་བ་རང་ས་ནས་འཛད་སྤྱོད་དང་ཞིང་ཆེན་ཕྱིར་སྐྱེལ་འདྲེན་བྱེད་པའི་གཞི་ཁྱོན་གྱི་རྒྱ་བསྐྱེད་དགོས། རེབ་གསར་བའི་ཞིང་སྡེའི་གློག་དྲ་སྒྱུར་བཀོད་དང་རིམ་སྤར་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏང་དགོས། ཆུ་བེད་ལས་གྲྭ་ཆེན་པོའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་བྱ་དགོས། ཅི་ཧྲི་འགག་གི་ཞིང་ཆུ་འདྲེན་ཁུལ་དང་རྨ་ཆུའི་གཞུང་རྒྱུན་གྱི་ཆུ་ལོག་འགོག་བཅོས་སོགས་ཀྱི་ལས་གྲྭ་སྔ་སྣུར་གྱིས་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པ་དང། འཇུ་ལག་ཆུ་བོ་ཙོང་ཆུར་འདྲེན་པའི་ནུབ་ཀྱི་མ་ཡུར་དང་བྱང་གི་མ་ཡུར་ལས་སྐབས་གཉིས་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་གྲྭ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་དགོས། ནཱ་ལེན་གུ་ལུ་ཆུ་བོའི་ཆུ་བེད་ལྟེ་གནས་ལས་གྲྭ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མགོ་རྩོམ་པ་དང། ཞིས་ཅི་འགག་གི་ཆུ་བེད་ལྟེ་གནས་དང་ལ་ཞོལ་མའི་ཞིང་ཆུ་གཏོང་འདྲེན་ལས་གྲྭ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་སྐུལ་སྤེལ་དང། ཆུ་མཛོད་ཆུང་འབྲིང་གི་ལས་གྲྭ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་དགོས། ཞིང་སྡེའི་འཐུང་ཆུའི་བདེ་འཇགས་སྲ་བརྟན་དང་མཐོར་འདེགས་གཏོང་བའི་ལས་གྲྭ་བསྟུད་མུར་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས། “ཐགས་ཡངས་མཚོ་སྔོན”དང“གྲངས་འཛིན་མཚོ་སྔོན”འཛུགས་སྐྲུན་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏང་དགོས། སྤོ་འགུལ་བརྡ་སྐྱེལ་དྲ་རྒྱ་རབས་བཞི་པའི་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་བྱས་ཏེ། “འགྲོས་མྱུར་རིན་དམའ”ཡོང་བ་ངོན་འགྱུར་བྱ་དགོས་ལ། ཟི་ལིང་ལྟེ་བ་བྱས་ཤིང་མཐའ་འཁོར་ལ་རྩིབ་འཕྲོ་ཐུབ་པའི“ཐགས་ཡངས་སྐུད་མེད་གྲོང་ཁྱེར་ཁྱུ་ཚོགས”བསྐྲུན་དགོས། རྨང་གཞིའི་སྐྱེལ་གཏོང་དྲ་བ་དང་གཞི་གྲངས་ལྟེ་གནས། གྲངས་འཛིན་སྲིད་དོན། ཁེ་ལས་ཆུང་འབྲིང་ཆ་འཕྲིན་ཅན། ཟོག་འབྲེལ་དྲ་བ་སོགས་ཆ་འཕྲིན་ཅན་གྱི་ལས་གྲྭ་སྐོར་ཞིག་ལག་བསྟར་བྱ་དགོས། བཟོ་ལས་ཅན་དང་ཆ་འཕྲིན་ཅན་གཏིང་ཟབ་ཏུ་འདྲེས་པར་ཤུགས་བསྒྲིམས་ནས་སྐུལ་འདེད་བྱེད་པ་དང། ཆ་འཕྲིན་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་ཇེ་དྲག་ཏུ་བཏང་སྟེ། སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་ཀྱི་ཆ་འཕྲིན་ཅན་ཆུ་ཚད་ཇེ་མཐོར་གཏང་དགོས། །

རྩོམ་སྒྲིག་པ། : ཀླུ་མོ་མཚོ།