རྩོམ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས“མིག་ནི་སེམས་ཀྱི་སྒེའུ་ཁུང”ལ་ངོས་འཛིན་མོད།འོན་ཀྱང་གསོ་རིག་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས“མིག་ནི་ཕུང་བོ་བདེ་ཐང་ཡིན་མིན་ལ་ལྟ་བའི་མེ་ལོང”དུ་ངོས་འཛིན།གལ་ཏེ་མེ་ལོང་འདི་བཀོལ་སྤྱོད་ལེགས་པོ་བྱེད་ཤེས་ན།ལུས་པོའི་སྟེང་གི་རྒྱུན་ལྡན་མ་ཡིན་པའི་གནས་ཚུལ་དག་གསལ་པོར་མཐ
དུས་ཚོད་གཅིག་ལ་ལུས་སྦྱོང་བྱས་རྗེས།ཆམ་རིམས་སོགས་འབྱུང་བའི་ཉེན་ཁ་ཇེ་ཆུང་དུ་འགྲོ་བ་དང་།དེ་ནི་ལུས་སྦྱོང་བྱེད་པའི་དབང་གིས་ལུས་སྟེང་གི་རིམས་འགོག་ནུས་པ་ཇེ་དྲག་ཏུ་སོང་བས་ཡིན་ལ།ལུས་སྦྱོང་བྱས་ན་ད་རུང་སེམས་ཁམས་ཇེ་སྐྱིད་དུ་འགྲོ་བ་དང་།ལུས་པོ་ཇེ་ཡང་དུ་སོང་བའི་ཚོར་སྣང་བ
སྙིང་ནད་ཡོད་མཁན་གྱིས་ཚན་རིག་དང་མཐུན་ཞིང་ཕན་ནུས་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཆུ་འཐུང་བ་ལས།ཆུ་མགྱོགས་མྱུར་ངང་དང་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་དང་། འཁྱགས་པའང་འཐུང་མི་རུང་།
ཞོགས་པའི་དུས་ཚོད6པ་ནས9པའི་བར་ནི་ཀླད་སྙིང་ཁྲག་རྩའི་ནད་འབྱུང་ཚད་ཆེས་མཐོ་བའི་སྐབས་རེད། དེ་ནི་ལུས་པོས་ཞག་གང་པོར་དབུགས་འབྱིན་པ་དང་རྔུལ་ཆུ་བཞུར་བ་སོགས་ཀྱི་དབང་གིས་ཆུ་ཧའོ་ཧྲིན450ལྷག་ཕྱིར་ཕུད་ཡོད་ལ།
ལིའུ་པིང་གིས་དྲན་སྐུལ་བྱེད་དོན།གཤམ་གྱི་ནད་པ་རིགས་གསུམ་གྱིས་དགོང་མོ་ཉལ་ཁར་ཆུ་མང་པོ་འཐུང་མི་རུང་།གཅིག་ནི་མདུན་ཆགས་རྨེན་བུའི་ནད་ཡོད་པའི་ནད་པ་ཡིན། ནད་པ་དེའི་རིགས་ཀྱིས་དགོང་མོ་ཉལ་ཁར་ཆུ་མང་པོ་འཐུང་ན་ནམ་ཕྱེད་དུ་སྤྱོད་ཁང་དུ་རྒྱུག་གྲངས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བས་གཉིད་ལ་གནོད
ཉིན་རེར་ཆུ་ཉུང་ངུ་ཙམ་ལས་མ་འཐུང་བར་ལུས་ཆུ་ཟད་དུ་བཅུག་ན།ལུས་སྟོབས་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའི་སྟག་ཤར་གཞོན་ནུ་ཞིག་ཡིན་ནའང་དེའི་ཁྲག་རྩའི་བྱེད་ནུས་ལ་གནོད་འཚེ་ཆེན་པོ་ཐེབས་པ་དང་། ཞིབ་འཇུག་གཞན་པ་ཞིག་ལས་མངོན་པ་ལྟར་ནའང་། ཉིན་རེར་ཆུ་ཕོར་བ2ནས3མ་གཏོགས་མི་འཐུང་བའི་མི་དང་བསྡུར་ན།ཉི
དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བྱ་མདོ་ཀླུ་བྱམས་རྒྱལ་ལགས་ནི་སྤྱི་ལོ༡༩༦༦ལོའི་ཟླ༩བར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཀོས་ནན་རྫོང་བྱ་མདོ་ཡུལ་ཚོར་སྐྱེས། ད་ལྟ་མཚོ་སྔོན་སློབ་ཆེན་བོད་ལུགས་གསོ་རིག་སློབ་གླིང་གི་གླིང་གཙོ་དང་། འབུམ་རམས་པའི་མཛུབ་སྟོན་སློབ་དཔོན། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི༼ ཁྲི་མིའི་འཆར་འགོད ༽
མིག་སྐམ་པ་ནི་མིག་ཆུའི་ཟགས་ཐོན་མི་འདང་བ་དང་།མཆི་ཆུ་རླངས་འགྱུར་དྲགས་པ།མིག་ཆུའི་གྲུབ་ཆ་རྒྱུན་ལྡན་མིན་པ་སོགས་ཀྱིས་བསླངས་པའི་མིག་སྐྱིའི་བརྟན་བརླིང་ཚད་ཇེ་དམའ་རུ་སོང་སྟེ་མིག་མི་བདེ་བ་དང་ནད་འགྱུར་བྱུང་པ་རེད། མིག་སྐམ་པའི་ནད་ཀྱི་དཔེ་མཚོན་ནད་རྟགས་ནི་མིག་སྐམ་རིད་དང་།
ཨ་རིའི་ཞིབ་འཇུག་གསར་བ་ཞིག་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། ཨེ་ཙི་ནད་ནད་དུག་འགོས་པའི་བྱིས་པ་དེ་བཙས་རྗེས་ཀྱི་དུས་ཚོད་འགའ་ནས་ཉིན་འགའ་འགོར་རྗེས་སྨན་བཅོས་དང་ལེན་བྱས་ན། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་སྒོ་ནས་ཁོ་ཚོའི་རིམས་འགོག་མ་ལག་གི་བྱེད་ནུས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་ཐུབ།
ནད་པ་མང་པོས་“སོ་གསབ་བཅོས་བྱས་རྗེས་ད་དུང་ན་ཟུག་སྐྱེ་བཞིན་འདུག་”ཅེས་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་ལ། དེ་ནི་སྨན་པས་གསབ་བཅོས་བྱས་པ་མ་བཟང་བ་མིན་པར། སོ་རྐང་ཚ་ནད་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྲིད། ཀྲུང་གོ་གསོ་རིག་སློབ་ཆེན་མཁའ་འགྲུལ་སྤྱི་ཁྱབ་སྨན་ཁང་ཁ་སྦུག་ཕྱི་ནད་ཚན་ཁག་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཀྲའོ་ཆང
བཤང་འགག་ཞེས་པ་ནི་རྩ་བཤང་བའི་ཐེངས་གྲངས་ཇེ་ཉུང་དུ་འགྲོ་བ་དང་ཆབས་ཅིག་རྩ་བཤང་རྒྱུ་དཀའ་བ་དང་རྩ་སྐམ་པ་སོགས་ལ་ཟེར། རྒྱུན་ལྡན་དུ་མི་ཞིག་གིས་ཉིན་རེར་རྩ་གཏོང་ཐེངས་1ནས2དང་།ཡང་ན་ཉིན་1ནས2ལ་བཤང་བ་ཐེངས་གཅིག་གཏོང་བ་རེད།བཤང་འགག་ནད་པས་གཟའ་འཁོར་རེར་རྩ་གཏོང་ཐེངས་3ལས་ཉུང་བར་མ
ཙོང་རིལ་ནང་སྤྲི་དཀར་དང་ཀ་ར། ཀའེ། ལིན། ལྕགས། འཚོ་བཅུད་སྣ་ཚོགས། དེ་བཞིན་དུ་ཨར་ཞི་པིན་ཅེ（二烯丙基）དང་ཨར་ལིག་འདྲེས་སྦྱོར་དངོས་རྫས（二硫化合物）སོགས་མང་བོ་ལྡན་ཞིང་། དེ་ལ་ནད་འབུ་སྣ་ཚོགས་གསོད་པ་དང་ཁྲག་རྩ་སྲ་འགྱུར་སྔོན་འགོག ཁྲག་སྤྲི་དམའ་རུ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ནུས་ལྡན།
ཨ་མེ་རི་ཁའི་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་རྒས་ནད་རང་བཞིན་གྱི་འོན་ནད་ཕོགས་པའི་ནད་དཔེ56ལ་ཞིབ་འཇུག་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པ་ན། ཁོ་ཚོས་ཁྲག་དྭངས་གཱེ་སྙོམས་ཐང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཚད་ལས་མངོན་གསལ་དམའ་བར་ཤེས། དེ་ནི་ལུས་ཕུང་ནང་འཚོ་རྒྱུDམ་འདང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན། དེའི་ཁྲོད་མི་ཁག་ཅིག་ལ
གོམས་སྲོལ་ངན་པའི་བཟའ་བཏུང་གིས། ། མི་ཡི་བདེ་ཐང་བཅོམ་པར་བྱེད།། དེ་ལས་ཀྱང་ཁྲག་ཤེད་མཐོ་བའི་ནད་པ་ཞིག་ལ་བཟའ་བཏུང་གི་གོམས་སྲོལ་ལེགས་པོ་ཞིག་མེད་ན། ནད་གཞི་ཇེ་ལྕི་རུ་འགྲོ་སླ་ཞིང་ནད་རྟགས་མང་པོ་འབྱུང་སྲིད། དེ་བས་བཟའ་བཏུང་ནི་ཁྲག་ཤེད་མཐོ་བའི་ནད་པ་ལ་མཚོན་ན་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ
མཚོ་སྔོན་ཧའེ་ཞ་མ་བུ་སྨན་ཁང་གི་སྦྲུམ་མའི་སློབ་གྲྭས་སྦྲུམ་མའི་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་འགོ་ཚུགས་ཤིང་། འཆད་ཁྲིད་དགེ་རྒན་པད་ལེན་ཅའེ་ཡིས་ཁྱེད་ལ་མངལ་ཆགས་པའི་སྐབས་སུ་བདེ་ཐང་བཟའ་བཏུང་ཇི་ལྟར་བྱེད་དགོས་པ་དང་། སྦྲུམ་མའི་ལུས་པོའི་ལྗིད་ཚད་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་ཚོད་འཛིན་ཇི་ལྟ
ནད་དུག་ཅན་གྱི་མཆིན་ཚད་ཅེས་པ་ནི་ནད་དུག་མང་པོ་ཞིག་གིས་བསླངས་པའི་མཆིན་པར་གནོད་པ་ཆེས་ཆེ་བའི་འགོས་ནད་ཅིག་ཡིན།ནད་དུག་ཅན་གྱི་མཆིན་ཚད་ལ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་མཆིན་ཚད་ཀ་པ་དང་མཆིན་ཚད་ཁ་པ།མཆིན་ཚད་ག་པ།མཆིན་ཚད་ང་པ།མཆིན་ཚད་ཅ་པ་བཅས་རིགས་ལྔ་ཡོད་པ་ལས།སྔོན་མ་གསུམ་ནི་རྒྱུན་
གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ལས་མངལ་འཁོར་བའི་དུས་ཚོད་ཡག་ཤོས་ནི་ཟླ་བ་བརྒྱད་པའི་ཡས་མས་ཏེ། ཟླ་བདུན་པའི་ཟླ་མཇུག་ནས་ཟླ་དགུ་པའི་ཟླ་སྟོད་བར་རེད། སྟོན་དུས་ཀྱི་ནམ་ཟླ་ནི་ཚ་གྲང་སྙོམས་པར་མ་ཟད། ཤིང་ཏོག་དང་སྔོ་ཚལ་གྱི་རིགས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད།
གློ་གཅོང་ནད་ནི་མིང་ལ་འདུས་འདྲིལ་སྲིན་བུ་ཟེར་བའི་འབུ་ཕྲ་ཞིག་གློ་བར་འགོས་ནས་སློང་བའི་ཅུང་དལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་འགོས་ནད་ཅིག་ཡིན།དེ་གཙོ་བོ་མཁའ་དབུགས་བརྒྱུད་ནས་གློ་བར་འགོ་བའི་གཅོང་ནད་ཅིག་ཡིན་པས་གློ་གཅོང་ཟེར་བ་ཡིན་ལ།མིའི་རིགས་ཀྱི་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་པ་ཚབས་ཆེན་ཐེབས་ཀྱིན་
ནུ་མའི་འབྲས་སྐྲན་ཞེས་པ་ནི་ནུ་སྦུག་གི་སྐྱི་པགས་གོང་མར་ཕྱི་ནང་གི་སྐྲན་རྒྱུ་ནུས་པའི་འོག ཕྲ་ཕུང་ལ་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་དམིགས་ནུས་ཤོར་ཏེ་སྐྲང་བུ་བྱུང་བ་དང་།རང་ཉིད་བསྐྱར་གསོ་ཡི་ཚད་ལས་བརྒལ་ཏེ་སྐྲན་ནད་དུ་གྱུར་པ་ལ་ཟེར།ནུ་མའི་སྐྱི་པགས་གོང་མར་བྱུང་བའི་སྐྲན་ནད་ལ་ནུ་མའི་འབྲས
ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ཕག་པའི་འགོས་ནད་ནི་འགོས་ནད་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ནམ། ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ཕག་པའི་འགོས་ནད་ནི་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ཕག་པའི་འགོས་ནད་ཀྱི་ནད་དུག་གིས་བསླངས་པའི་མྱུས་གཤིས་ཅན་དང་ཚ་ཤུགས་ཆེ་བ། ཚད་མཐོའི་འཕྲད་འབྲེལ་རང་བཞིན་བཅས་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་འགོས་ནད་ཅིག་ཡིན་པས་གོ་ལ་ཧྲིལ
སྦྱོང་བརྡར་འཚམ་པོ་བྱེད་དགོས།ཟླ་མཚན་འབབ་པའི་སྐབས་སུ་རླུང་ཁྲག་གི་རྒྱུ་བ་སྙོམས་པོ་ཡོང་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ།འོས་འཚམ་གྱི་སྦྱོང་བརྡར་བྱས་ན་ཟླ་མཚན་རྒྱུན་ལྡན་གྱིས་བབས་ཏེ་རྐེད་པ་ན་བ་འགོག་ཐུབ།ཡིན་ཡང་སྦྱོང་བརྡར་ཚད་ལས་བརྒལ་མི་རུང་སྟེ།སེམས་ཚགས་ཆེ་ཞིང་ཐང་ཆད་པ།སྦྱོང་བརྡར་
རང་གི་སེམས་ཁམས་བརྟན་འཇགས་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས།དར་ཡོལ་དུས་ཀྱི་བུད་མེད་ཀྱིས་རང་གི་ལུས་ཁམས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་མཉམ་འཇོག་ཡང་དག་བྱས་ཏེ།མཁོ་མེད་ཀྱི་བསམ་བློའི་ཁུར་པོ་དང་སེམས་འཚབ་དངངས་སྐྲག དགོས་མེད་ཀྱི་སེམས་ངལ་དང་ཁུངས་མེད་ཀྱི་དོགས་པ་དག་དོར་ནས།སེམས་ཁམས་མི་ལེགས་པ་མེད་པར་
ལུས་ཕུང་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པ་ནི་གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་ཞིག་ཡིན་མོད།འོན་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཕུང་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཇེ་ཞན་ནས་ཇེ་ཞན་ཡིན་པ་ཤེས་པའམ་ཡང་ན་རྒྱུན་དུ་ཐང་ཆད་པའི་སྣང་བ་བྱུང་ན།དེ་ནི་ལུས་ཕུང་སྦྱོང་བརྡར་ཚད་ལས་བརྒལ་བའི་རྟགས་རེད།ཆེད་མཁས་པས་ལུས་ཕུང
མཆིན་ཚད་ཁ་པ་ནི་མཆིན་ཚད་ཁ་པའི་ནད་དུག་གིས་བསླངས་པའི་འགོས་ནད་ཅིག་ཡིན།མཆིན་ཚད་ཁ་པའི་ནད་དུག་རེད་རྗེས།དལ་གྱིས་རེད་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་ཏེ།མཆིན་པར་བསྟུད་མར་གནོད་འཚེ་ཐེབས་ངེས་པས།ཡུན་གྱིས་མཆིན་པ་སྲ་འགྱུར་དང་མཆིན་པའི་འབྲས་སྐྲན་དུ་འགྱུར་བ་རེད། མཆིན་ཚད་ཁ་པ་དེ་འགོག་སྨན་བརྒ
ཚེ་རིང་བར་བྱེད་པའི་སྐོར་གྱི་མན་ངག སེམས་ཁམས་གསོ་བའི་ཁ་ཕྱོགས་འགྲིག་ན།ལུས་པོ་བདེ་ཐང་དང་ཚེ་ཐག་རིང་བོ་ཡོང་རྒྱུ་ནི་དེ་འདྲའི་དཀའ་མོ་ཞིག་མིན།ཉེ་ཆར་ཨ་མེ་རི་ཁའི《ཀློག་པ་པོའི་རྩོམ་ཡིག》དྲ་བའི་སྟེང་ཚེ་ཐག་རིང་བར་ཕན་པའི་མན་ངན་འགའ་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱས་ཡོད་པ་སྟེ།གཅིག བསམ་བ