ཨོཾ་སྭསྟི་སི་ངྔྷཾ། ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མྱ་ངན་འཐིབས་པ་སེལ་བའི་ཉི་མ་སྟེ། །དགའ་བདེའི་བསིལ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཟླ་བ་ཡིན། །ཤེས་རབ་མེ་ལྕེ་འབར་བྱེད་རླུང་ཡིན་ལ། །སྨྲ་འདོད་རྣམས་ཀྱི་སྤོབས་པའི་དཔལ་ཡང་ཡིན། །ཞེས་འགྲོ་མགོན་ཆོས་རྒྱལ་འཕགས་པའི་ག
་སྔོན། ཀྲུང་གོའི་རྫས་འགྱུར་བཟོ་ལས་ཚོགས་སྒྲིལ་གྱིས་སུའེ་ཙེར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདེབས་ལས་ཁེ་ལས་ཤིག་ཉོ་སྡུད་བྱས་པ་ཁྱབ་སྒྲོག་བྱས་སོང་། ཉོ་སྡུད་བྱས་པའི་གྲངས་འབོར་ཨ་སྒོར་དུང་ཕྱུར430ལ་སླེབས་ཡོད། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་འདེབས་ལས་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་སྔ་ན་མེད་པའི་ཚུར་སྣང་དྲག་པོ་བསླངས་བ
2018ལོའི་ཟླ1པོའི་ཚེས17ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་། གནའ་མཁར་ཟི་ལིང་གི་མཚོ་བོད་ལྕགས་ལམ་མགྲོན་ཁང་ཆེན་མོ་རུ་གངས་ལྗོངས་དགའ་ཡ་བཟོ་གྲྭས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ཆེད་དུ་དམིགས་ཏེ་གསར་སྐྲུན་བྱས་པའི་དགའ་ཡ་ཁོར་སྲུང་ལྷ་དར་དང་སྲུང་བལ་བོད་ལྭ་གཉིས་ཀྱི་ཚོང་གསར་ཁྲོམ་བསྒྲགས་ཚོགས་འདུ་གཟབ་
མཚོ་སྔོན་ཙོང་ཁ་བཀའ་བསྟན་གསེར་བྲིས་རིག་གནས་ཐོན་ལས་ཚད་ཡོད་སྤྱི་གཉེར་ཁང་ནི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་ལ་རང་ནུས་ཀྱིས་སྲི་ཞུ་སྒྲུབ་པར་དམིགས་ཏེ་བཙུགས་པའི་ཁེ་ལས་ཤིག་ཡིན་ལ། སྤྱི་ལོ་༢༠༡༦ལོའི་ཧོར་ཟླ་༣པའི་ཚེས་༣ཉིན་ཐོད་འགོད་བྱས་ཤིང་ལོ་དེའི་ཟླ༥ བའ
ཀྲུང་དབྱང་གི་བྱ་བའི་གྲོས་ཚོགས་སྟེང་བླང་བྱ་བཏོན་དོན། སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་ཀྱི་འགག་སྒྲོལ་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁ་བླངས་ནས། སྦགས་བཙོག་དངོས་རྫས་ཕུད་གཏོང་གི་སྤྱི་གྲངས་ཉུང་འཕྲི་ཆེན་པོ་བྱེད་པ་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་གི་སྤུས་ཀ་སྤྱི་ཁོག་ནས་ལེགས་སྒྱུར་བྱེད་དགོས། ནམ་མཁའ་གཡའ་དག་པ་སྲ
ཉེ་ཆར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ས་གནས་སོ་སོར་སོང་སྟེ་ཚོང་འགུག་ནང་འདྲེན་གྱི་འོས་སྦྱོར་ཚོགས་འདུ་སྤེལ་བར་མ་ཟད། ཀོང་ཀྲོའུ་དང་ཝུའུ་ཧན་སོགས་ས་ཆ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིགས་ཁག་ལ་སྐབས་བཅོ་བརྒྱད་པའི་མཚོ་སྔོན་ཉོ་ཚོང་ངོ་འཕྲད་གྲོས་མོལ་ཚོགས་འདུའི
2017ལོའི་ཟླ་དང་པོའི་ཚེས1ཉིན། རང་རྒྱལ་གྱི་ཚྭ་ལས་བཅོས་བསྒྱུར་དངོས་སུ་བྱེད་མགོ་བརྩམས་པ་དེས་ཚྭ་ལས་ཚོང་རའི་འགྲན་རྩོད་ཁྲོད་དུ་ཁྲིད་པ་མཚོན་པར་མ་ཟད། ཞིང་ཆེན་བརྒལ་ཏེ་ཚྭ་རྒྱུན་འཁོར་ཐུབ་པ་མངོན་འགྱུར་བྱས།
“ཕྱུགས་ར་གསར་འཛུགས་བྱས་རྗེས། ཞིང་ཁྱིམ་གྱི་ལུག་གསོ་བ་དེ་སྔོན་རང་ཁྱིམ་ནས་གསོ་བ་ལས་སྟབས་བདེ་རུ་གྱུར།”ཅེས་མཚོ་སྔོན་པེ་དབྱང་ཞིང་ཕྱུགས་ཚན་རྩལ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་འགན་ཁུར་པ་མ་ཏེ་དབྱིས་ང་ཚོར་མཚམས་སྦྱོར་བྱས་ཤིང་། “ད་ལྟ་ཚད་ལྡན་ཅན་གྱི་ལུག་ར་སྨི་གྲུ་བཞི་མ11000ཅན19ཡོད་པ་ད
མང་ཚོགས་ལ་མཚོན་ན་བཟའ་བཏུང་ནི་ནམ་ཡང་གཙོ་བོར་འཛིན་དགོས་པའི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཟས་རིགས་བདེ་འཇགས་ཡིན་མིན་ནི་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་སེམས་ཁུར་བྱེད་ཀྱིན་པའི་བརྗོད་གཞི་ཞིག་ཡིན་པས། ཟས་རིགས་བདེ་འཇགས་མིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་རེ་རེ་ནི། རྡེའུ་གཅིག་ཆུ་ལ་གཡུག་ན་ཆུ
སིལ་ཏོག་གླིང་ག་ནི་མེ་ཏོག་གི་ཞིང་ཁམས་ཤིག་སྟེ། ཕྱོགས་ཡོངས་མགྲོན་པོ་རྣམས་མ་བོས་ངང་གིས་འདུ་སའི་སྤྲོ་སྐྱིད་ར་བ་ཞིག་ལ། གཡུ་ལོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་སུ་གྲགས་པའི་གནས་མཆོག་ཁྲི་ཀ
དེང་སྐབས། གཡོ་སྒྱུ་ཅན་གྱི་ཚོང་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས“རྒན་པའི་དཔལ་འབྱོར་རིག་པ”ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་དང་། རྒན་པ་ལ་ཐུགས་ཁུར་བྱེད་པའི་དར་ཆ་མཐོན་པོར་བསྒྲེངས་ཏེ་རྒན་པ་རྣམས་ལ་ཚོང་སྐུལ་བྱེད་པ་དང་། ལུས་ཁམས་བདེ་སྲུང་གི་སྨན་རྫས་སོགས་སྤྱད་དེ་རྒན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་མང་པོར་བསགས་པའི
ཉེ་དུས། གསར་འགོད་པ་སྟོད་ལུང་བདེ་ཆེན་ཆུས་གནས་ཆུང་གྲོང་རྡལ་སྒང་བདེ་གླིང་གྲོང་ཚོའི་སྔོ་ཚལ་རྟེན་གཞིར་བསྐྱོད་སྐབས། འདེབས་འཛུགས་མཁན་སྒྲོལ་དཀར་དྲོད་ཁང་ནང་བྲེལ་འཚུབ་ཀྱིས་ཁེངས་བཞིན་ཡོད། སྒྲོལ་དཀར་གྱིས་བཟའ་ཟླ་དང་མཉམ་དུ་སྤྱི་ལོ་2006ལོར་དྲོད་ཁང་གི་སྔོ་ཚལ་འདེབས་འཛུ
སྤྱི་ལོ་2016ལོའི་ཚུན་དུ། མངའ་རིས་ས་ཁུལ་གྱིས་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་བྱེད་པ་དང་གཙོ་གནད་མངོན་ཆེར་འཛིན་པ། ཐོན་ཁུངས་བཀོད་སྒྲིག་ཡག་པོ་བྱེད་པ། འགན་སྲུང་སྲ་བརྟན་གཏོང་བ། མཉམ་སྒུལ་ངང་སྐུལ་སྤེལ་གཏོང་བ། མཉམ་ཤུགས་ཆགས་པ་བཅས་བྱེད་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ་དབུལ་གྲོལ་འགག་
ད་ལོ། རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱིས་མི་ཁྲི་2.5ཡུལ་གཞན་ལ་གནས་སྤོས་དབུལ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། གནས་སྤོ་ཐུབ་པ་དང་། གཞིས་ཆགས་ཐུབ་པ། ལས་ཀ་བྱ་རྒྱུ་ཡོད་པ། ཕྱུག་འགྱུར་ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། གནས་སྤོ་བྱེད་མཁན་གང་མགྱོགས་དབུལ་སྒྲོལ་ཐུབ་པ་དང་འཚོ་ཐབས་ཐག་གཅོད་བྱས་ནས། གནས་སྤོ་བྱས་པའི་མི་འབོར་དབ
ཉིན་ཤས་གོང་། གསར་འགོད་པས་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་ཞིང་འབྲོག་ཅུས་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱས་པར། འདི་ལོ་ཚུན་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཞིང་འབྲོག་ལས་ཀྱི་ལས་ཀའི་བྱེད་ཐབས་ཁག་དོན་འཁྱོལ་བྱས་པར་བརྟེན་ལོ་སྟོད་ཀྱི་ཞིང་འབྲོག་ལས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དུས་བབ་བཟང་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཐ
རང་ལྗོངས་ཀྱི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་འཚོ་བའི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་ཏན་ཏིག་གཏོང་ཆེད། སྤྱི་ལོ་2010ལོ་ནས་2015ལོའི་བར། རང་ལྗོངས་ཀྱིས་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་56བཏང་ནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་འཚོ་སྡོད་ཁོར་ཡུག་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཁོར་ཡུག་བཅོས་སྐྱོང་ལས་གཞི་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་སྔ་
ཁང་པ་གོག་ཧྲུལ་དང་། རྡིབ་ཉེན་ཆེ་བའི་ཟམ་པ། ཁྲོམ་གཞུང་གང་སར་ཆུ་སྙིགས་དང་གད་སྙིགས་ཀྱིས་ཁེངས་པ། བྱམས་པ་གླིང་དགོན་དུ་བསྐྱོད་སའི་སྐྱ་ལམ་དུ་རླངས་འཁོར་བསྐྱོད་ཚེ་ལམ་སེང་ཐལ་རྡུལ་འཚུབ་པ་བཅས་ནི་ལོ་གསུམ་ལྷག་ཙམ་གོང་གསར་འགོད་པས་ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་མཐོང་བའི་སྣང་ཚུལ་རེད།
ཉིང་ཁྲི་གྲོང་ཁྱེར་རྫ་ཡུལ་རྫོང་འགྲོ་བ་དགོན་གྲོང་རྡལ་དགའ་པ་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་ཧུའུ་ཞའོ་པིང་རྒྱ་རིགས་དང་ཞ་མེ་བོད་རིགས་གཉིས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་ཆེ་བ་དང་དེ་འོག་གཉིས་སློབ་ཆེན་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པས་ཁྱིམ་ཚང་གི་ཁུར་པོ་ཅུང་ལྗིད་པོ་ཡོད།
འདི་ནི་སྟག་རྩེ་རྫོང་བདེ་ཆེན་གྲོང་རྡལ་པད་ནག་གྲོང་ཚོར་བཅའ་སྡོད་ལས་དོན་རུ་ ཁག(ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་སྐྲུན་དང་གྲོང་ཁྱེར་རྣམ་པ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་ གྱིས་མངགས་གཏོང་བྱས)གིས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཞིང་ལས་ཚན་རིག་ཁང་གི་རིགས་གཅིག་མཁས་ ཅན་གདན་ཞུས་བྱས་ནས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་གྲོང
གྲོང་ཚོ་དབུལ་པོའི་འཕེལ་རྒྱས་གཏིང་ཤུགས་སྔར་བས་ཆེ་རུ་གཏོང་ཆེད་དུད་ཚང་དབུལ་པོའི་དབུལ་སྒྲོལ་ཕྱུག་འགྱུར་ཐབས་ལམ་རྒྱ་ཆེར་བཏང་བ་དང་ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་ནག་ཆུ་རྫོང་གིས“ཆེད་ལས་མཉམ་ལས་ཁང་+དུད་ཚང་དབུལ་པོའི”ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་བརྒྱུད་ནས་ལྷོ་མ་གྲོང་རྡལ་བོ་ལྷབ་གྲོང་ཚོའི་
ཕྱུར་བ་བཟོ་སྟངས་ནི་བོད་ཀྱི་འབྲོག་པའི་ས་ཁུལ་སོ་སོར་ཡབ་མེས་ཀྱི་ལག་རྒྱུན་གཞིར་བཟུང་ལས་སྟངས་སྣ་ཚོགས་དང་།ཕྱུར་བར་གྲུབ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་ཡོད་པས་དཀར་ལས་ལག་རྩལ་ཁྲོད་ཀྱི་སྣེ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན།འདིར་རང་གིས་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་ལས་འཕྲོས་ཏེ་ཕྱུར་བ་བཟོ་སྟངས་དང་།
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཞིང་ལས་ཐོན་ཁུངས་ཡོད་པ་དང་། སྤུས་ཀ་ལེགས་ལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་མ་བཅོས་རྒྱུ་ཆའི་ཐོན་ཁུངས་ཡོད་པས། དེས་ས་མཐོའི་ཁྱད་ལྡན་ཞིང་འབྲོག་ཐོན་ཟོག་ལས་སྣོན་བཟོ་ལས་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་མ་བཅོས་རྒྱུ་ཆ་མཁོ་འདོན་བྱས་དང་བྱེད་བཞ
ཉེ་ཆར། ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་དམངས་སྲིད་ཅུའུ་ཡིས་བོད་ལྗོངས་སྦྲག་སྲིད་ཁེ་ལས་ཚད་ཡོད་ཀུང་སི་དང་མཉམ་འབྲེལ་བྱས་ནས་སྙེ་མོ་རྫོང་ཉི་ཞོལ་སྡེ་བའི་དབུལ་ཕོངས་ཁྱིམ་ཚང24ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱས་ཞིང་། ཕྱེ་དང་། འབྲས། བཟའ་བའི་སྣུམ་སོགས་འཚོ་བའི་མཁོ་ཆས་དང་འཚམས་འདྲིའི་དངུལ་སྐྱེལ་སོང་།
ཀྲུང་གོ་གཞོན་ནུའི་དྲ་བའི་ཐོག་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་གཞིར་བཟུང་།དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྒྱུར་བཅོས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་སྦྲགས།བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཞིང་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་སྟངས་ལ་འགྲན་སློང་དྲག་པོ་ཕྲད་ཅིང་།ཐོན་སྐྱེད་ཆུང་ངུ་དང་ཁྲོམ་ར་ཆེ་མོའི་དབར་གྱི་འགལ་བ་མངོན་གསལ་དོད་པ་ད
གཏིང་སྐྱེས་རྫོང་མདོ་བྲག་ཤང་གིས་ལས་བྱེད་མི་སྣ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས།ཤང་ཡོངས་གི་སྲིད་འཛིན་གྲོང་ཚོ་6ཏུ་བསྐྱོད་ནས་རྒྱ་བོད་སྐད་གཉིས་ཐོག་ནས་དམངས་ཕན་སྲིད་ཇུས་ཀྱིི་དྲིལ་བསྒྲགས་གསལ་འགྲེལ་བྱས།དྲིལ་བསྒྲགས་གསལ་འགྲེལ་གྱི་ནང་དོན་དུ་ཤང་གྲོང་གྲོང་མིའི་རྨང་གཞིའི་རྒན་བཅོལ་གྱི