《བུ་མོར་སྤྲིངས་པའི་འཕྲིན་ཡིག40》ཞེས་པ་ནི་སྐུ་ཞབས་ཝུའུ་ཅུན་གྱིས་ཨ་རིར་སློབ་གྲྭ་འགྲིམས་བཞིན་པའི་རང་གི་བུ་མོ་གཉིས་ལ་སྤྲིངས་པའི་འཕྲིན་ཡིག་བཞི་བཅུ་སྟེ། དེབ་ཧྲིལ་པོ་མི་ཚེའི་མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དཔྱོད་པའི་བློ་མིག  རྒྱུ་དང་ནོམ་པའི་ལྟ་སྟངས། མི་དང་མིའི་འབྲ

ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བའི་འཕྲིན།  བཀའ་འབུམ་རྒྱལ་གྱིས་བརྩམས་པའི《སྨར་ཚང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་དར་རྒུད་ལོ་རྒྱུས་ལ་དཔྱད་པ》ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་དེ། ཉེ་བར་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་བྱས། 《སྨར་ཚང་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་དར་རྒུད་ལོ་རྒྱུས་ལ་དཔྱད་པ》ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཀྱི་

བོད་ཀྱི་ཆུང་འབྲིང་སློབ་མའི་བསླབ་ཕྱིའི་ཀློག་དེབ《གངས་རྒྱན་ན་ཆུང་ཤེས་བྱའི་དཔེ་མཛོད》(ཁག་གཉིས་པ)པར་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས།

ཉེ་ཆར། སློབ་གསོ་རིག་པའི་བོད་ཀྱི་འབུམ་རམས་པ་ཐོག་མ། སི་ཁྲོན་དགེ་འོས་སློབ་ཆེན་གྱི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་དཔལ་ལྡན་ཉི་མ་ལགས་ཀྱི་རིག་གཞུང་བརྩམས་དེབ་《སྤྱི་ཚོགས་རྣམ་བཤད།——དཔལ་ཡོན་གྱི་གྲུབ་ཚུལ་དང་རྣམ་པ》ཡི་བོད་འགྱུར་མ་ངེད་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔེ་སྐྲུན་འག

ཉེ་ལམ་འདིར།  མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པོད40ཡི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི《ཀྲུང་གོའི་བོད་ཀྱི་དེང་རབས་རྩོམ་རིག་གཅེས་བཏུས》དཔེ་ཚོགས་པར་དུ་བསྐྲུན་པས།  རྒྱ་ཆེའི་ཀློག་མཁན་སྤྱི་དང་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དགེ་སློབ་དག་གིས་དགའ་བསུ་མི་དམན་པ་ཐོབ་ཅིང་། སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ཡང་གྲགས་འ

འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་དངོས་སྣ་ཚོགས་ནི་བྱིས་པའི་མིག་ལམ་དུ་མཚར་སྣང་གིས་ཁེངས་འདུག་པ་ཞིག་ཡིན། མཛེས་སྡུག་གི་འཇིག་རྟེན་འདི་རུ་བྱ་དངོས་གསར་བར་སྙེག་ཅིང་འཚོལ་བ་ནི་བྱིས་པ་ཐུན་མོང་གི་རང་གཤིས་ཡིན། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་སེམས་སུ་མཚར་སྣང་དེ་རིགས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་སྲུང་འཛིན་བ

དགེ་འཇིགས་མེད་བསམ་གྲུབ་ལགས་ནི།  1957ལོར་མདོ་སྨད་རེབ་གོང་གསེར་མོ་ལྗོངས་སུ་སྐྱེས།  1973ལོར་རྨ་ལྷོ་ཁུལ་མི་རིགས་དགེ་ཐོན་སློབ་གྲྭ་ནས་འབྲིང་རིམ་སློབ་མཐར་ཕྱིན།  1982ལོར་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོར་ནས་སློབ་མཐར་ཕྱིན། དེ་ནས་རེབ་གོང་རོང་བོ་དགོན་ཆེན་གྱི་མཚན་ཉིད

《རྩེ་གཞུང་ཡུལ་གྱི་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་དཔེ་ཚོགས》ཞེས་པ་འདི་ནི་རྨ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་རྩེ་ཁོག་རྫོང་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་དཔེ་ཚོགས་གཙོ་སྒྲིག་ཚན་ཆུང་གིས་རྩ་འཛུགས་དང་བསྡུ་བསྒྲིགས་བྱས་ནས་ངེད་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔེ་སྐྲུན་འགྲེམ་སྤེལ་བྱས་པ་ཡིན།

ཉེ་ལམ། བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པ་གྲགས་ཅན་ཁྱུང་ཐར་རྒྱལ་ལམ་ཀླུ་ཚང་སྨྱུག་རྩེན་ལགས་ཀྱི་སྙན་དེབ་བཞི་བ《ཕ་ཡུལ་གྱི་གཙང་པོ》ཞེས་པ་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་བསྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།སྙན་དེབ་འདི་ནི་ཁྱུང་ཐར་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་སྙན་དེབ་ཐོག་མ《ཁ་བ་དཀར་པོ》པར་དུ་བསྐྲུན།

སྡེ་ཚན་དང་པོ།  གཞོན་ནུའི་སྡེ། སྡེ་ཚན་གཉིས་པ།  འཐབ་བྲལ་གྲོང་གི་སྡེ། སྡེ་ཚན་གསུམ་པ།  ནགས་ཀྱི་སྡེ།  སྡེ་ཚན་བཞི་པ།  སྤྲེའུའི་སྡེ། སྡེ་ཚན་ལྔ་པ།  མཛེས་པའི་སྡེ།  སྡེ་ཚན་དྲུག་པ།  གཡུལ་གྱི་སྡེ།  སྡེ་ཚན་བདུན་པ།  མཇུག་གི་སྡེ།

           《བོད་ཡིག་ཚིག་གཏེར་རྒྱ་མཚོ》（དག་བཅོས་མ་པོད་གསུམ་ཅན།）ཞེས་པ་འདི་ནི་ལྷོ་ནུབ་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་དང་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་དཔོན་ཐུབ་བསྟན་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ཀྱིས་ལོ་ངོ་དུ་མའི་རིང་ལ་དཀའ་སྤྱོད་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་སྒོས་རྩོམ་སྒྲིག་གནང་ཞིང་།  བོད་

བོན་བརྒྱ་དགེ་ལེགས་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མཚོ(1935〜2018)མཆོག་ནི་མཚོ་སྔོན་རེབ་གོང་བོན་བརྒྱ་སྨན་རི་བཤད་སྒྲུབ་སྨིན་གྲོལ་གླིང་གི་དགོན་བདག་བླ་མ་ཡིན་ལ། རྨ་ལྷོ་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་རྒྱུན་ཨུ་དང་ཐུན་རིན་རྫོང་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི

ཉེ་ཆར། སི་ཁྲོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་རིག་འཛིན་བསྟན་སྲུང་དང་ཡུན་ནན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་དགེ་འདུན་ཨ་ཚོགས་གཉིས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི《རྒྱལ་རོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཤེལ་དཀར་མེ་ལོང》ཞེས་པ་ད་ལོ་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཀ

རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཁྲོད་བོན་བསྟན་ལ་སྤྱིའི་ཆ་ནས་སྲིད་པའི་བོན་དང་གཡུང་དྲུང་བོན་ཞེས་དུས་རིམ་གཉིས་སུ་དགར་ཡོད་ཅིང་། དེའང་སྲིད་པའི་བོན་ནི་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་གཡུང་དྲུང་བོན་གསར་གཏོད་མ་བྱས་སྔོན་གྱི་བོན་ལ་ཟེར་བ་དང་། གཡུང་དྲུང་བོན་ཞེས་པ་ནི་སྟོན

ཉེ་སྔོན། བོད་ཀྱི་གནའ་དཔེ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་དཔེ་ཚོགས《གནའ་རབས་བོན་གྱི་དཔེ་དཀོན་བྲིས་མ》ཞེས་པ་དེབ་ཕྲེང་བཅུའི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས།  ཡིག་རྙིང་དཔེ་ཚོགས་འདི་ནི་ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སྟོང་སྐོ

རྩོམ་པ་པོ་སྟག་རིག་རྟ་མགྲིན་རྒྱལ།ཀྲུང་དབྱང་མི་རིགས་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་༩༨༥ལས་གྲྭའི་ཀྲུང་གོའི་དེང་རབས་མི་རིགས་གནད་དོན་གྱི་འཐབ་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་ལས་མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་གསར་གཏོད་རྟེན་གཞིའི་ཞིབ་འཇུག་ལས་གཞི་སྟེ《ཁྲི་ཀའི་ཨ་མྱེས་ཡུལ་ལྷའི་བོད་ལུགས་དད་

བོད་དར་ཚད་མ་རིག་པའི་བྱུང་འཕེལ་དང་དེའི་རིགས་ལམ་འགའ་བཤད་པ། རེབ་གོང་པ་འཇིགས་མེད་བསམ་གྲུབ་ཀྱིས་བརྩམས།

     《རྒྱའི་ཡིག་ཚང་དུ་འཁོད་པའི་བོད་དང་འབྲེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས》（བཞི་པ）འཇམ་དབྱངས་དར་རྒྱས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་མཆན་བཏབ།    ངེད་ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དང་ལོ་ཙཱ་བ་འཇམ་དབྱངས་དར་རྒྱས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་མཆན་བཏབ་པའི«རྒྱའི་ཡིག་ཚང་དུ་འཁོད་པའི་བོད་དང་འབྲ

        དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་འགྲོ་བའི་བླ་མ་ཤར་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོའི་གདན་ས་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྡེ་ཆེན་པོ་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་རིང་ཞིང་མཚན་སྙན་འཛམ་གླིང་ལ་གྲགས་པའི་བོད་ཀྱི་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་སྡེ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ། དགོན་སྡེ་བཏབ་ནས་ལ

གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་ཆོས་སྲིད་མཛད་རྣམ།

ལེགས་པར་བཤད་པ་བཀའ་གདམས་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་གི་གཅེས་བཏུས་ནོར་བུའི་བང་མཛོད་ཅེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།

ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྣམ་ཐར་ཐུབ་བསྟན་པདྨོ་རྒྱས་པའི་ཉིན་བྱེད།